Gỏi cá trích "xứ Đà" món ngon gây thương nhớ
Gỏi cá Đà Nẵng là món ăn mang đậm hương vị của biển cả. Thịt cá tươi ngon kết hợp với thính, dấm, chanh,… tạo nên một món ăn vô cùng hấp dẫn mà không hề bị tanh.
Thưởng thức gỏi cá Đà Nẵng là lựa chọn của khá đông du khách khi đến với thành phố này. Món ăn có phần độc đáo, khác lạ sẽ giúp bạn có thêm nhiều cảm nhận về ẩm thực miền Trung nói chung và Đà Nẵng nói riêng.
Gỏi cá trích hay còn có tên gọi khác là gỏi cá Nam Ô Đà Nẵng. Sở dĩ có tên như vậy bởi món ăn này khơi nguồn từ làng chài Nam Ô – một ngôi làng có tuổi đời hàng trăm năm tại Đà Nẵng. Cá thích hợp làm gỏi có thể là cá mòi, cá cơm, cá tớp… tuy nhiên, phù hợp nhất và thịt ngọt nhất phải lựa chọn cá trích.
Tại vùng biển Nam Ô, cá trích được đánh bắt quanh năm, đảm bảo tươi ngon mỗi ngày. Cá được người dân chọn lọc làm gỏi là loại cá có kích thước to bằng 2 ngón tay, sau đó được làm sạch, phi lê, lấy phần thịt cá và cắt thành những miếng nhỏ vừa ăn.
Người Đà Nẵng có 2 cách chế biến gỏi cá là gỏi cá khô và gỏi cá ướt. Đối với món gỏi cá khô, thịt cá sau khi sơ chế sẽ được tái chín với chanh và dấm, trộn đều với thính và các loại gia vị khác. Khi ăn sẽ ăn kèm với các loại rau sống và nước chấm chua ngọt, tạo nên hương vị rất độc đáo.
Gỏi trích ướt sẽ được chế biến tương tự với món gỏi cá khô, điều khác biệt là thịt cá không được trộn với thính mà thay vào đó là nước dùng được pha chế theo công thức riêng. Khi ăn sẽ cảm nhận được vị cá ngọt mát, nước dùng cay cay, đậm đà.
Để chế biến món gỏi ngon, người dân Đà Nẵng phải lựa chọn cá trích được đánh bắt vào buổi sáng sớm, kích thước đều nhau cỡ hai đầu ngón tay. Những con cá tươi rói khi ấy vẫn giữ được hương vị thơm ngon, ngọt thịt.
Cá được làm sạch vảy, cắt đầu, bỏ ruột, rút xương, sau đó đem rửa lại với nước và thái lát mỏng vừa ăn. Để khử mùi tanh của cá, người dân nơi đây thường áp dụng một bí quyết nhỏ là thêm chút muối và giấm khi rửa cá.
Thịt cá được làm sạch sẽ có thể chế biến thành hai món, đó là gỏi cá trích ướt và gỏi cá trích khô. Với món gỏi khô, người ta làm tái thịt cá trích bằng chanh, dấm, chanh, sau đó ép ráo nước. Tiếp tục ướp thịt cá trích với các gia vị cay nóng như ớt, gừng để khử tanh rồi trộn thêm thính và chút mè rang, vừa tạo cho món ăn có màu sắc bắt mắt, vừa làm dậy mùi thơm.
Món gỏi ướt cũng được chế biến tương tự như gỏi khô nhưng thay vì trộn cá với thính, người ta sử dụng nước dùng có vị cay được pha chế từ nước mắm ngon của làng chài Nam Ô cùng ít gừng, tỏi, ớt băm nhuyễn và đường. Những miếng cá thái mỏng được ngâm trọn trong phần nước đủ vị chua cay mặn ngọt càng làm tăng độ thơm ngon khó cưỡng.
Ngoài cá trích được chọn lựa và sơ chế kỹ càng thì nước chấm gỏi cũng được xem là linh hồn của món ăn. Phần nước ép cá thu được từ công đoạn tái chanh đem đun sôi, cho thêm nước mắm làng chài Nam Ô và các nguyên liệu khác gồm ớt bột, bột năng, đậu phộng giã nhuyễn. Nấu hỗn hợp đến khi sền sệt rồi múc ra bát, thưởng thức kèm gỏi.
Dù có hai cách chế biến nhưng gỏi cá trích ướt hay gỏi cá trích khô cũng đều thưởng thức kèm bánh tráng nướng (bánh đa nem) và các loại rau sống. Ngoài những loại rau thông thường như xà lách, rau giá, bắp chuối bào, người dân Nam Ô còn ăn gỏi cá kèm với đinh lăng, rau trâm, chuối rừng, xoài sống, dưa leo, khế thái lát.
Cuộn gỏi cá với miếng bánh đa nem, thêm rau sống các loại rồi quệt với nước chấm đặc sánh, thực khách cảm nhận được vị thơm ngọt tự nhiên của cá trích, vị bùi ngậy của nước mắm pha lạc, mè rang cùng chút tươi mát của rau xanh. Tất cả hòa quyện lại với nhau tạo thành món ăn thanh nhiệt, giải ngấy rất hiệu quả.
Thực khách cũng có thể thưởng thức món ăn theo cách khác là cho gỏi cá và nước dùng vào chén, thêm bánh đa nướng, rau sống đủ loại rồi trộn đều lên. Vị ngọt của thịt cá trích, nước dùng cay, miếng chuối xanh chan chát, lát khế chua và vị thanh mát của rau sống hòa quyện vào nhau tạo nên đặc sản trứ danh đất Đà thành.
Tới Đà Nẵng, du khách có thể tới làng chài Nam Ô để trực tiếp thưởng thức món gỏi cá trích nổi tiếng. Ngoài ra, các nhà hàng, quán ăn tại một số địa điểm du lịch trong trung tâm thành phố hay ven bãi biển cũng phục vụ món ăn độc đáo này.