Đây là chia sẻ của Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ Quản lý thị trường Nguyễn Đức Lê trong Tọa đàm “Nâng cao chất lượng sản xuất, kinh doanh rượu dịp cuối năm”. Theo ông, dù các lực lượng chức năng, trong đó có Quản lý thị trường đã tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường, tuy nhiên, các hành vi vi phạm đối với sản phẩm rượu vẫn còn diễn biến phức tạp, nhất là đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu thủ công.

Các vi phạm về rượu lại... nóng

Dự báo dịp cuối năm là thời điểm người dân thường xuyên tổ chức các cuộc liên hoan, tổng kết, tất niên, do vậy nhu cầu sử dụng rượu sẽ gia tăng đáng kể. Lợi dụng việc này, nhiều đối tượng vì lợi nhuận mà sản xuất, kinh doanh rượu giả, rượu kém chất lượng.

Ngăn chặn vấn nạn này, dịp cuối năm, các lực lượng chức năng, trong đó có lực lượng Quản lý thị trường các tỉnh, thành phố sẽ tăng cường phối hợp kiểm tra, kiểm soát hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu; đồng thời có những biện pháp xử lý kịp thời, đủ sức răn đe để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và doanh nghiệp kinh doanh chân chính.

Các diễn giả chia sẻ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sản xuất, kinh doanh rượu dịp cuối năm

Ông Nguyễn Việt Tấn - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Công Thương) cho biết, thông thường các dịp cuối năm, đối với sản phẩm rượu, quá trình kiểm tra tập trung vào các khâu như: Hồ sơ tự công bố; quy trình công bố chất lượng sản phẩm; các phiếu kiểm nghiệm về chất lượng sản phẩm, cũng như là quá trình sản xuất, chế biến, sản phẩm nhập khẩu và lưu thông trên thị trường; việc sử dụng phụ gia thực phẩm, chất tạo màu, hương liệu trong quá trình chế biến...

“Đặc biệt, lực lượng chức năng chú trọng kiểm soát rượu giả, rượu không rõ nguồn gốc, rượu nhái các nhãn mác, rượu không đảm bảo chất lượng”, ông Nguyễn Việt Tấn nói.

Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng sẽ kiểm tra, kiểm soát việc kinh doanh mặt hàng rượu trên sàn thương mại điện tử.

Đối với các cơ sở sản xuất rượu thủ công, đại diện Bộ Công Thương cho biết, theo quy định của pháp luật, các cơ sở này phải có bản cam kết đối với cơ quan có thẩm quyền tại địa phương. Các đợt kiểm tra của ngành Công Thương, lực lượng Quản lý thị trường đều tập trung vào các cơ sở nhỏ lẻ này, để đảm bảo cơ sở đó chấp hành đúng quy định.

Chung quan điểm, ông Nguyễn Đức Lê cho rằng, rượu là một trong những mặt hàng trọng tâm mà lực lượng Quản lý thị trường tập trung kiểm tra, giám sát. Thời gian qua, lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã bám sát chỉ đạo của Tổng cục, tăng cường kiểm tra, giám sát đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu.

“Nếu sử dụng phải sản phẩm rượu không đảm bảo chát lượng, không đúng quy chuẩn được quy định, người sử dủng rất dễ bị ngộ độc, nhẹ thì ảnh hưởng đến sức khỏe, nặng thì ảnh hưởng đến tính mạng”, ông Lê thông tin và cho biết, song song với nhiệm vụ chuyên môn, lực lượng Quản lý thị trường cũng vận động, tuyên truyền, ký cam kết đến các hộ sản xuất, kinh doanh, người dân về việc không kinh doanh, sử dụng rượu không đảm bảo chất lượng, rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ nhằm hạn chế các hành vi vi phạm.

Đối với sản phẩm rượu thủ công, Phó Cục trưởng Nguyễn Đức Lê khuyến cáo, không sử dụng, lạm dụng sản phẩm này trong sinh hoạt hàng ngảy, bởi sản phẩm rượu sản xuất thủ công đôi khi vẫn còn lẫn tạp chất độc hại, không đảm bảo quy chuẩn chất lượng.

Dẫn chứng, ông Lê ví dụ, mới đây, Cục Quản lý thị trường Hà Nội đã vừa phát hiện, thu giữ 510 lít rượu thủ công không rõ nguồn gốc tại huyện Thanh Trì. Tại thời điểm kiểm tra, chủ cơ sở đã không xuất trình được bất cứ hóa đơn chứng từ nào chứng minh nguồn gốc hợp pháp của số hàng hóa trên. Nếu 510 lít rượu thủ công này được mang ra tiêu thụ, nguy cơ gây hại đến sức khỏe người dùng là rất lớn.

Khó xử lý các cơ sở sản xuất rượu thủ công để kinh doanh

Cũng theo Phó Cục trưởng Nguyễn Đức Lê, trong quá trình kiểm tra, kiểm soát thị trường, đối với mặt hàng rượu lực lượng chức năng phát hiện các hành vi vi phạm như: rượu không đảm bảo an toàn thực phẩm; cơ sở sản xuất cho thêm chất phụ gia; sản xuất rượu kém chất lượng; kinh doanh rượu không rõ nguồn gốc, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ...

Tuy nhiên, đáng lo ngại nhất là các sản phẩm rượu được sản xuất thủ công. Bởi, pháp luật quy định người sản xuất rượu thủ công phải cam kết về chất lượng, nguồn gốc nhưng thực tế, các vụ ngộ độc rượu xảy ra chủ yếu là do người tiêu dùng sử dụng rượu thủ công, rất hiếm trường hợp sử dụng sản phẩm của các doanh nghiệp có tên tuổi, uy tín.

Quản lý thị trường Hà Nội tạm giữ 510 lít rượu thủ công không rõ nguồn gốc xuất xứ

Nguy hại là vậy, song Phó Cục trưởng Nguyễn Đức Lê cho rằng, việc xử lý các hành vi vi phạm trong việc sản xuất kinh doanh rượu nói chung đang còn nhiều bất cập, nhất là đối với các cơ sở, hộ gia đình sản xuất rượu thủ công.

“Dù chúng ta đã có những văn bản pháp luật mới, quy định rất chặt chẽ với những hình phạt đủ sức răn đe nhưng xử lý các cơ sở sản xuất rượu thủ công thì rất khó. Rất khó chứng minh, cơ sở sản xuất rượu thủ công đó có kinh doanh hay không, hay chỉ nấu để gia đình sử dụng. Khi kiểm tra, chủ cơ sở khai báo, họ không bán, không kinh doanh, hàng xóm muốn dùng thì mang gà, đồ vật sang trao đổi hoặc có nhu cầu thì sang xin, mua lại một ít...”, Phó Cục trưởng Nguyễn Đức Lê dẫn chứng thực tế trong quá trình kiểm tra.

Dịp cuối năm, nhu cầu tiêu dùng mặt hàng rượu sẽ gia tăng, để đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, đảm bảo thị trường ổn định, lực lượng Quản lý thị trường xác định, đây là mặt hàng trọng tâm trong quá trình kiểm tra, giám sát. “Chúng tôi không chỉ tập trung kiểm tra, kiểm soát trong dịp cuối năm mà đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục trong 365 năm ngày”, Phó Cục trưởng Nguyễn Đức Lê thông tin và nhấn mạnh, lực lượng sẽ đẩy mạnh công tác phối hợp với các bên liên quan trong quá trình kiểm tra, xử lý.

Song song với nhiệm vụ chuyên môn, Quản lý thị trường cũng tổ chức tuyên truyền, vận động, ký cam kết với các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu, rượu thủ công và cả người tiêu dùng “nói không với sản phẩm giả, sản phẩm kém chất lượng”.