Những năm gần đây, các đối tượng buôn bán ma túy đã lợi dụng thành tựu của khoa học kỹ thuật, đặc biệt là các tiến bộ trong công nghệ về hóa học, dược học để phạm tội. Khi hàng chục đến hàng trăm chất ma túy mới đang ngày ngày được điều chế dưới vỏ bọc là những hàng hoá tiêu dùng hàng ngày. Những ngày qua, các lực lượng chức năng cả nước liên tiếp kiểm tra, phát hiện nhiều vụ việc liên quan đến việc vận chuyển, mua bán chất cấm.

Mới đây, cuối tháng 3/2023, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 4 thuộc Cục QLTT Thanh Hóa đã phối hợp với Công an thị xã Nghi Sơn làm việc với ông B.B.Đ.S sinh năm 2001, trú tại TDP Thanh Xuyên, phường Hải Thanh, thị xã Nghi Sơn sau khi ông này nhận hàng hóa chuyển phát từ Bưu Điện phường Hải Thanh.

Quá trình xác minh, lực lượng QLTT Thanh Hóa nhận thấy hàng hóa giao nhận là các bao màu xanh (giống bao thuốc lá), nhãn tiếng nước ngoài, bên trong có các vật hình điếu thuốc lá.

Làm việc với lực lượng chức năng, ông B.B.Đ.S khai nhận, số hàng trên là thuốc lá điếu nhập lậu.

QLTT Thanh Hóa thu giữ sản phẩm ma túy được các đối tượng ngụy trang, cất giấu trong bao thuốc lá, vận chuyển bằng chuyển phát nhanh

Để có căn cứ xử lý, Đội QLTT số 4 đã lấy mẫu và gửi Công ty TNHH một thành viên Viện Kinh tế kỹ thuật thuốc lá - cơ quan chuyên môn để xác định các sản phẩm trên có phải là sản phẩm thuốc lá không.

Kết quả trả về là “đây là một dạng của sản phẩm thuốc lá nhưng có tính chất hút không giống với sản phẩm thuốc lá truyền thống khi hút có cảm giác kích thích gây ảo giác mạnh và mệt mỏi kéo dài”, Công ty TNHH một thành viên Viện Kinh tế kỹ thuật thuốc lá thông tin.

Nhận thấy đây có thể là một dạng ma túy mới, Đội QLTT số 4 tiếp tục lấy mẫu gửi Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an để giám định sản phẩm. Qua giám định, Viện Khoa học hình sự kết luận các mẫu sợi thực vật khô trong các điếu thuốc lá gửi giám định đều có chứa chất ma túy ADB-BUTINACA.

Thông tin cụ thể về chất ma túy ADB-BUTINACA, Viện Khoa học hình sự cho biết, chất này thuộc nhóm chất cần sa tổng hợp vì tác dụng của nó gây ra ảo giác, cũng như kích thích thần kinh trung ương giống như hoạt chất THC có trong cần sa.

Hiện nay nhóm cần sa tổng hợp chứa hàng trăm chất khác nhau và ADB-BUTINACA là một trong số các chất như vậy. Chất ma tuý ADB-BUTINACA được tạo ra bằng cách dùng các chất hóa học tổng hợp được mà các chất này có tính năng tác dụng tương tự như hoạt chất Delta 9 - THC có trong cần sa thực vật, sau đó được tẩm vào các sợi thực vật khô và cuốn lại thành điếu thuốc lá trong vụ việc trên.

Trước những thông tin này, đại diện Đội QLTT số 4 - QLTT Thanh Hóa cho biết, chất này đã xuất hiện tại Việt Nam khoảng năm 2020, trước đây theo Nghị Định 73/2018/NĐ-CP (ngày 15/5/2018) và Nghị định 60/2020/NĐ-CP (ngày 19/5/2020) thì nó chưa nằm trong danh mục kiểm soát.

Nhưng từ ngày 25/8/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 57/2022/NĐ-CP ban hành danh mục các chất ma túy và tiền chất thay thế Nghị định 73/2018/NĐ-CP và Nghị định 60/2020/NĐ-CP, đã bổ sung thêm 17 chất ma túy và 3 tiền chất, nâng tổng số chất cần kiểm soát ở Việt Nam là 557 chất ma túy và 60 tiền chất, thì ADB-BUTINACA được bổ sung vào trong danh mục các chất ma túy ở Việt Nam.

Sau khi xác định được chất có trong tang vật tạm giữ, nhận thấy vụ việc có dấu hiệu tội phạm, Đội QLTT số 4 đã chuyển giao vụ việc cho Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa để xử lý theo quy định của Pháp luật.

Qua vụ việc này, Cục QLTT Thanh Hóa cũng đưa ra cảnh báo đến người dân, cần nâng cao cảnh giác đối với các loại ma túy tổng hợp thế hệ mới, bởi, chúng có hàng trăm, hàng ngàn loại và đang được nhóm đối tượng buôn bán chất cấm điều chế, tổng hợp và tẩm ướp vào các sản phẩm núp bóng các loại kẹo, nước ngọt, thuốc lá, thảo dược... một cách tinh vi, khó phát hiện.

Lãnh đạo Cục QLTT Thanh Hóa cho biết, nhóm đối tượng được chúng lựa chọn đang ngày càng trẻ hóa, nó có thể là các nhóm học sinh, sinh viên, thậm chí các em tiểu học. Các nhà trường và các bậc phụ huynh cần sát sao hơn nữa với con em mình và giáo dục để các em nhận biết và tránh mua các sản phẩm không rõ nguồn gốc trên thị trường.