Diễn đàn Toàn cảnh Thương mại điện tử năm 2023 khai mạc hôm 18/4 tại Hà Nội, thu hút đông đảo doanh nghiệp, khách mời. Ngày mai (20/4), Diễn đàn sẽ tiếp tục được diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh

Tại Diễn đàn toàn cảnh Thương mại điện tử Việt Nam năm 2023, báo cáo “Chỉ số thương mại điện tử điện tử Việt Nam” của VECOM nhấn mạnh, giữa những khó khăn của nền kinh tế trong những tháng đầu năm 2023, thương mại điện tử vẫn tăng trưởng mạnh.

Cụ thể, VECOM ước tính, năm 2022 quy mô giao dịch thương mại điện tử bán lẻ chiếm khoảng 8,5% tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng. Xét riêng lĩnh vực bán lẻ hàng hoá, năm 2022 tỷ lệ bán lẻ hàng hoá trực tuyến so với tổng mức bán lẻ hàng hoá khoảng 7,2%, cao hơn tỷ lệ tương ứng 6,7% của năm 2021.

Sang năm 2023, theo ước tính của Tổng cục Thống kê, 3 tháng đầu năm tổng sản phẩm trong nước tăng 3,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 1.505,3 nghìn tỷ đồng, tăng 13,9% so với cùng kỳ năm trước, nếu loại trừ yếu tố giá tăng 10,3%. Hai ngành dịch vụ tăng trưởng nhanh nhất là dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng 26,0%, ngành bán buôn và bán lẻ tăng 8,1%.

“Rõ ràng, những khó khăn lớn của nền kinh tế từ giữa năm 2022 đã kéo dài sang Quý I và có thể đến hết năm 2023. Trong bối cảnh khó khăn đó, thương mại điện tử của Quý I tăng trưởng trên 22% so với cùng kỳ và cả năm vẫn có thể đạt trên 25%”, VECOM đánh giá.

Báo cáo của VECOM cho rằng, bán hàng trên các mạng xã hội đang được đánh giá mang lại hiệu quả cao nhất, vượt qua các hình thức khác như website hay ứng dụng của doanh nghiệp cũng như thương mại điện tử

Tuy nhiên, theo báo cáo của VECOM, khi so sánh mức trung bình toàn cầu và đặc biệt là so với nước láng giềng có nhiều nét tương đồng là Trung Quốc thì các tỷ lệ trên còn rất thấp. Năm 2022, tại Trung Quốc bán lẻ hàng hoá trực tuyến chiếm 27,2% toàn bộ doanh số bán lẻ hàng hoá, gấp đôi tỷ lệ này của năm 2016 và cao hơn tỷ lệ 24,5% của năm 2021.3

VECOM nhận định, thương mại điện tử nước ta dù phát triển với tốc độ cao nhưng mới chỉ ở giai đoạn đầu, tiềm năng cho sự phát triển thương mại điện tử còn rất lớn.

Đáng chú ý, về hoạt động kinh doanh thương mại điện tử của các sàn thương mại điện tử và mạng xã hội, khảo sát của VECOM cho thấy, có tới 65% doanh nghiệp đã triển khai hoạt động kinh doanh trên các mạng xã hội. Số lao động tại các doanh nghiệp thường xuyên sử dụng các công cụ như: Zalo, Whatsapp, Viber, Facebook Messenger liên tục tăng qua các năm.

Bán hàng trên các mạng xã hội cũng được đánh giá mang lại hiệu quả cao nhất, vượt qua các hình thức khác như website hay ứng dụng của doanh nghiệp cũng như thương mại điện tử.

Theo đại diện VECOM, nổi bật nhất trong số các mạng xã hội là sự ra đời và tăng trưởng mạnh mẽ của Tiktok Shop. Kinh doanh trên nền tảng này có sức hút rất lớn đối với đông đảo thương nhân trên cả nước.

Bên cạnh đó, hoạt động kinh doanh trên các sàn TMĐT tiếp tục tăng trưởng ổn định. Theo khảo sát của VECOM, năm 2022 có 23% doanh nghiệp bán sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử.

Đại diện Công ty Cổ phần Khoa học dữ liệu Metric cho biết, tổng doanh số của 4 sàn thương mại điện tử hàng đầu cùng với Tiktok Shop lên tới 141.000 tỷ đồng (khoảng 6 tỷ USD). Shopee và Lazada là hai sàn thương mại điện tử lớn nhất, trong khi đó dù mới hoạt động từ giữa năm 2022 nhưng Tiktok Shop cũng đã trở thành nền tảng thương mại điện tử bán lẻ lớn thứ ba tại Việt Nam.

Trong khi đó, ông Đỗ Hữu Hưng, CEO Accesstrade cho rằng, thương mại điện tử hiện không chỉ dừng lại ở các sản phẩm, hàng hóa mà còn mở rộng ra các ngành dịch vụ khác như tài chính, du lịch, ngân hàng… Nhiều doanh nghiệp thương mại điện tử cho biết, họ sẽ tăng tỷ trọng lên thương mại điện tử từ 20% lên 40% vì đây là kênh giúp họ tăng trưởng nhanh hơn.

Hiện có 3 xu hướng nổi bật trong thương mại điện tử là live commerce (thương mại trực tiếp), tiếp thị liên kết, ChatGPT. Với xu hướng live commerce, đây là cách giúp các thương hiệu tăng tốc độ bán hàng. Nếu theo phương thức truyền thống, các doanh nghiệp mang sản phẩm ra gian hàng, có thể mất tới 30 ngày mới giải quyết hàng tồn kho. Nhưng với live commerce, trong một phiên phát trực tiếp buổi tối (4 tiếng) có thể bằng một shop bán truyền thống trong 1 tháng.