Tết Trung thu đang đến gần, nhu cầu thực phẩm trong dịp này như: rượu, bia, nước giải khát, bánh, mứt, kẹo, sữa chế biến, sản phẩm chế biến từ bột, tinh bột... nhất là bánh Trung thu (bánh nướng, bánh dẻo) của người dân đang tăng đột biến. Đây cũng là cơ hội để hàng giả, hàng kém chất lượng, không bảo đảm an toàn thực phẩm được dịp trà trộn bày bán, đánh lừa người tiêu dùng. Đây được coi là một trong những tác nhân gây ngộ độc thực phẩm, các bệnh truyền nhiễm.

Trong dịp Tết Trung thu nhu cầu của người tiêu dùng với các sản phẩm bánh kẹo, đặc biệt là bánh Trung thu là rất cao. Tuy nhiên từ các sản phẩm này cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn thực phẩm do sản xuất các loại bánh nướng, bánh dẻo mang lại lợi nhuận rất cao do giá nguyên liệu rẻ, chi phí nhân công thấp, nên vào dịp Tết Trung thu năm nào cũng xuất hiện hàng loạt các cơ sở chế biến, sản xuất loại bánh này. Phần lớn các cơ sở có tên tuổi đều đảm bảo được quy định sản xuất an toàn cho các loại bánh. Tuy nhiên một số cơ sở nhỏ, thủ công đã cố ý hoặc vô ý sử dụng các loại phẩm màu, chất bảo quản độc hại, nguyên liệu không đảm bảo, cơ sở sản xuất chật hẹp, nhân viên không được khám sức khỏe, nặn bánh trực tiếp bằng tay chưa rửa sạch. Đồng thời nhằm vào thị hiếu của trẻ em, nhiều cơ sở sản xuất các loại bánh hình các con vật nhiều màu sắc từ các loại phẩm màu ngoài danh mục cho phép của Bộ Y tế, gây độc hại cho người ăn. Nguyên liệu làm nhân bánh Trung thu thường có trứng, thịt, hoa quả, xúc xích, lạp xườn... là những thứ dễ bị ô nhiễm và cũng là môi trường thuận lợi cho vi sinh vật sinh sôi phát triển. Do điều kiện môi trường, khí hậu nóng, ẩm, nhiều khói bụi, giấy bao gói chưa đảm bảo yêu cầu vệ sinh, lưu thông phân phối đi nhiều vùng xa xôi... nên bánh Trung thu dễ bị ô nhiễm, biến tính, dễ hư hỏng ở bên trong mà chưa thể hiện ra ngoài vỏ bánh.

Để làm tốt công tác bảo đảm an toàn thực phẩm, hạn chế xảy ra ngộ độc trong dịp Tết Trung thu, bên cạnh sự vào cuộc kiểm tra của lực lượng Quản lý thị trường tỉnh Hưng Yên, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, người tiêu dùng trên địa bàn tỉnh hãy thực hiện các biện pháp như sau:

Các cơ sở sản xuất bánh Trung thu

Phải đảm bảo đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm theo đúng quy định của Pháp luật, trang thiết bị dụng cụ phải đảm bảo vệ sinh. Nguyên liệu chế biến thực phẩm phải có nguồn gốc rõ ràng, không sử dụng phẩm màu, hương liệu, phụ gia ngoài danh mục cho phép của Bộ Y tế; Sử dụng bao bì thực phẩm phải sạch sẽ, an toàn, ghi nhãn sản phẩm đầy đủ thông tin có ngày sản xuất, hạn sử dụng, số công bố sản phẩm, cách bảo quản sản phẩm.

Các cơ sở kinh doanh, buôn bán

Phải đảm bảo điều kiện vệ sinh nơi bán sản phẩm, bảo quản bánh nơi khô ráo, thoáng mát, tránh để bánh trực tiếp dưới ánh nắng, không để gần hàng hóa có mùi lạ; tuyệt đối không được bán bánh quá hạn sử dụng, bánh mốc.

Đối với người tiêu dùng

Trong dịp tết Trung thu, người tiêu dùng nên mua bánh Trung thu ở các cơ sở có địa chỉ rõ ràng, nơi bày bán bánh đảm bảo điều kiện vệ sinh, kiểm tra kỹ nhãn hiệu, ngày sản xuất và hạn sử dụng, không sử dụng bánh đã mốc, hỏng.

Bên cạnh đó, người tiêu dùng khi mua sản phẩm về, khi mở ra sử dụng cũng cần quan sát màu sắc bên trong, mùi vị đặc trưng của bánh. Nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường, người tiêu dùng nên hợp tác, báo cáo với chính quyền địa phương, cơ quan y tế nơi gần nhất để đề phòng nguy cơ ngộ độc thực phẩm xảy ra.

Cách phân biệt bánh trung thu kém chất lượng

Biết cách phân biệt bánh trung kém chất lượng chính là cách để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Trước thị trường bánh trung thu tràn ngập các nhãn hàng, nhập khẩu, nội địa với các hương vị mới lạ… sau đây là cách phân biệt bánh trung thu kém chất lượng để người tiêu dùng sáng suốt lựa chọn sản phẩm an toàn cho gia đình.

Phân biệt bánh trung thu kém chất lượng qua nhãn mác

Các cơ sản xuất và kinh doanh bánh trung thu thường kiếm thêm lợi nhuận bằng cách mua trọn bộ logo, tem giả của thương hiệu nổi tiếng để “ngụy trang” lên bánh giả. Với cách này, người tiêu dùng nếu chỉ nhìn qua khó có thể phân biệt được bánh thật và bánh kém chất lượng. Bánh trung thu thật sẽ có logo in trực tiếp vào hộp bánh, dưới đáy hộp bánh có in thành phần bánh, tên công ty, thương hiệu, xuất xứ. Ngược lại, với bánh trung thu giả, logo thường được dán bên ngoài hộp bánh, hình ảnh logo không sắc nét, không có tên công ty, nhãn hiệu, xuất xứ, khiến người tiêu dùng không biết nguồn gốc của bánh ở đâu?

Phân biệt bánh trung thu kém chất lượng qua màu sắc và mùi vị

Bánh kém chất lượng, nếu bánh nướng sẽ có màu vàng sậm, hơi xém và không tươi màu vỏ trứng. Khi cắt bánh, bánh sẽ bị bở, nhân rời rạc. Bánh có đặc trưng mùi hóa học, vị chua hoặc mùi lạ, khi để lâu bị chảy dầu ra xung quanh hộp và bỏ. Nếu là bánh dẻo sẽ có màu trắng đục, ngả vàng. Khi cắt bánh cứng, không dẻo, nhân có mùi lại. Vỏ bánh quá ngọt mùi đường hóa học, không ngọt thanh theo kiểu bánh truyền thống.

Cách lựa chọn bánh Trung thu chất lượng, an toàn

Lựa chọn bánh trung thu có thương hiệu, hoặc quen thuộc có nguồn gốc, địa chỉ sản xuất. Sản phẩm phải có nguồn gốc ghi trên bao bì rõ ràng, có tên của nhà sản xuất, địa chỉ nơi sản xuất, có hướng dẫn sử dụng bảo quản... Người tiêu dùng nên lựa chọn mua sản phẩm của các nhà sản xuất đáp ứng được các quy định về đảm bảo ATTP, tuyệt đối không mua sản phẩm trôi nổi, không có nguồn gốc, hàng hết hạn sử dụng..

Lựa chọn dựa vào bao

Dựa vào bao bì cũng là cách để chọn bánh trung thu ngon, đảm bảo đơn giản nhất. Mua những loại bánh bao bì phải còn nguyên, lớp vỏ bóng kính không bị hỏng hoặc không bị xì hơi để tránh không khí lọt vào làm giảm chất lượng bánh. Hình ảnh, logo, các thông tin trên bao bì phải sắc nét, không bị mờ, nhòe và chú ý đến hạn sử dụng của bánh, thường là 3 tháng kể từ ngày sản xuất. Chỉ mua, sử dụng thực phẩm có nhãn mác đầy đủ, không bị dập nát, biến dạng, bao bì không rách nát, không có màu sắc khác thường, không bị thiu, mốc, hư hỏng, không có mùi khác lạ...

Dựa vào ruột bánh

Màu sắc bánh nướng: Nên chọn bánh có độ bóng vừa phải, khi ấn vào thấy độ mềm và đàn hồi nhẹ là bánh ngon. Tránh những bánh quá bóng vì đó là biểu hiện để đã lâu, chứa nhiều dầu.

Về bánh dẻo: Nên chọn bánh hơi có phủ bột nhẹ trên mặt bánh, khi ấn vào cảm thấy vỏ bánh mềm nhưng không dính, không nhão. Ngoài ra, cần chọn bánh trung thu được bày bán ở những nơi sạch sẽ, khô ráo và không ẩm mốc.

Cơ sở kinh doanh

Sản phẩm được bày bán ở những địa điểm kinh doanh xác định, đáp ứng các yêu cầu về điều kiện kinh doanh thực phẩm như: có đủ trang thiết bị che đậy tránh bụi bẩn, mưa nắng, côn trùng xâm nhập, bảo quản đúng quy định trên nhãn sản phẩm của nhà sản xuất.

Để bảo đảm an toàn thực phẩm trong mùa trung thu bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, Người sản xuất và người tiêu dùng là một nhân tố quan trọng có tính quyết định. Vì vậy mỗi người sản xuất kinh doanh phải tuân thủ các quy định của Pháp luật về an toàn thực phẩm, mỗi người người tiêu dùng hãy trở thành người tiêu dùng thông thái biết cách chọn mua và sử dụng bánh trung thu đảm bảo an toàn thực phẩm.

Hoàng Văn Giang
Phòng Nghiệp vụ - Tổng hợp, Cục QLTT tỉnh Hưng Yên