* Ngày Quốc tế không thuốc lá 31/5

Ngày 26/5/2024, Bộ Y tế phối hợp với Văn phòng Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2024 và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 - 31/5/2024.

Tham dự sự kiện có Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, Chủ tịch Hội đồng quản lý liên ngành Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá; Bà Đỗ Thị Lan, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Xã hội của Quốc hội; Ông Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; TS. Angela Pratt, Trưởng Đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam; lãnh đạo các Bộ, ban, ngành, đoàn thể và UBND TP. Hà Nội, Quận Hoàn Kiếm.

Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, Chủ tịch Hội đồng quản lý liên ngành Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá nhấn: sử dụng các sản phẩm thuốc lá kể cả thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đều đã được chứng minh là nguyên nhân gây ra các gánh nặng bệnh tật và kinh tế. Tổng chi phí khám chữa bệnh, ốm đau và tử vong sớm do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá 108.000 tỷ đồng/năm.

Theo WHO mỗi năm có hơn 8 triệu ca tử vong trên toàn cầu có nguyên nhân liên quan đến việc sử dụng thuốc lá.

Tại Việt Nam, theo ước tính sơ bộ của Hội Kinh tế Y tế Việt Nam năm 2022, tổng chi phí liên quan đến khám chữa bệnh, ốm đau và tử vong sớm do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá là 108.000 tỷ đồng một năm.

Nhằm tăng cường hơn nữa sự quan tâm của các ngành, các cấp và cộng đồng đối với công tác phòng, chống tác hại thuốc lá, Tổ chức Y tế thế giới lấy ngày 31/5 hàng năm là Ngày Thế giới không thuốc lá.

Tại Việt Nam, hàng năm được phép của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế tổ chức Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 - 31/5. Ngày Thế giới không thuốc lá năm nay với thông điệp được Tổ chức Y tế thế giới lựa chọn: "Bảo vệ trẻ em trước những tác động của ngành công nghiệp thuốc lá".

“WHO nhấn mạnh Ngày Thế giới không thuốc lá năm 2024 là diễn đàn để giới trẻ trên toàn thế giới yêu cầu ngành công nghiệp thuốc lá ngừng việc nhắm tới trẻ em, thanh thiếu niên bằng những sản phẩm có hại cho sức khỏe. Kêu gọi Chính phủ các nước thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại thuốc lá mạnh mẽ. Bảo vệ các em khỏi tác động của việc quảng cáo thuốc lá, bao gồm cả việc tiếp thị qua mạng xã hội và các nền tảng kỹ thuật số” - Bộ trưởng phát biểu.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cũng cho biết thêm: báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường trong nam giới trưởng thành giảm trung bình 0,5% mỗi năm từ 47,4% năm 2010 xuống còn 38,9% năm 2023.

Tỷ lệ hút thuốc ở thanh thiếu niên cũng đã giảm, trong đó, ở nhóm 13-17 tuổi đã giảm từ 5,36% năm 2013 xuống còn 2,78% năm 2019, ở nhóm 13-15 tuổi giảm từ 2,5% (GYTS 2014) xuống còn 1,9% (GYTS 2022). Tỷ lệ phơi nhiễm với khói thuốc thụ động cũng giảm đáng kể cả ở các hộ gia đình, nơi cộng cộng và nơi làm việc.

"Đây là những kết quả rất đáng khích lệ trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá. Tuy nhiên, những thành tựu này có nguy cơ bị phá bỏ bởi việc gia tăng nhanh chóng tỷ lệ sử dụng thuốc lá mới, chủ yếu là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Đặc biệt là trong giới trẻ, ở nhóm 13-15 tuổi, tỷ lệ đã tăng gấp đôi từ 3,5% năm 2022, lên 8% năm 2023" - Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nêu rõ, với quyết tâm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, ngày 24/5/2023, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về PCTH thuốc lá đến năm 2030. Trong đó, giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong cộng đồng là mục tiêu quan trọng".

Vào ngày 13/5/2024 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục ban hành Công điện chỉ đạo các Bộ, ngành, các cơ quan liên quan trong việc tăng cường các biện pháp để kịp thời ngăn ngừa các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên toàn quốc.

"Với sự ủng hộ của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, sự vào cuộc của các Bộ, ngành, các tỉnh, thành phố, các cơ quan, tổ chức, Bộ Y tế mong rằng công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá sẽ ngày càng đạt được những kết quả tốt hơn nữa, góp phần bảo vệ sức khỏe cho mọi người dân" - Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói.

Nhân dịp này, Bộ trưởng Bộ Y tế kêu gọi các cơ quan, đoàn thể và mọi người dân Việt Nam vì sức khỏe của bản thân, của gia đình mình và cộng đồng, hãy tiếp tục có những hành động thiết thực xây dựng môi trường không khói thuốc, thực thi nghiêm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Bộ Y tế mong muốn tiếp tục nhận được sự ủng hộ và phối hợp chặt chẽ cho công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, vì mục tiêu sức khỏe của toàn dân.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, tại Việt Nam, với sự quan tâm, chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, thời gian qua Bộ Y tế đã phối hợp với các Bộ ngành, các tổ chức Chính trị - xã hội, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tích cực thúc đẩy các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức trong cộng đồng về tác hại của việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá, xây dựng môi trường không khói thuốc.

Rất nhiều hoạt động thiết thực đã được triển khai như chiến dịch "Thanh niên Việt Nam nói không với thuốc lá và thuốc lá điện tử"; "Thanh niên Việt Nam vì môi trường không khói thuốc" của Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh;

Các chiến dịch sáng kiến, hội thi: Gia đình có sức khoẻ, không khói thuốc của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã được triển khai và có tác động sâu rộng tới cộng đồng, đặc biệt là trong thanh niên, phụ nữ và trẻ em gái.

S. Angela Pratt, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam cho biết WHO lựa chọn chủ đề của Ngày Thế giới không thuốc lá năm nay 31/5 là "Bảo vệ trẻ em trước những tác động của ngành công nghiệp thuốc lá".

"Đó cũng là một chủ đề rất gần gũi với trái tim tôi. Tôi là mẹ của hai cô con gái nhỏ. Là cha mẹ, công việc của tôi là làm mọi thứ trong khả năng của mình để mang lại cho con gái tôi cơ hội tốt nhất có thể để sống lâu, khỏe mạnh và hạnh phúc.

Với tư cách là Trưởng đại diện của WHO tại Việt Nam, công việc của tôi là làm việc cùng với Bộ trưởng Bộ Y tế và các tổ chức khác để đảm bảo rằng mọi trẻ em ở Việt Nam đều có thể sống lâu, khỏe mạnh và hạnh phúc" - TS. Angela Pratt nói.

WHO kêu gọi các nhà hoạch định chính sách tận dụng cơ hội trong năm nay để tăng đáng kể thuế thuốc lá - để giúp “tiêm phòng” cho thanh niên Việt Nam khỏi tác hại của việc sử dụng thuốc lá suốt đời.

Theo TS. Angela Pratt, hai hành động: Cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và tăng thuế thuốc lá – sẽ giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu của Chương trình Sức khỏe Việt Nam và các cam kết quốc tế đối với các Mục tiêu Phát triển Bền vững.

"Nhưng quan trọng hơn, nó sẽ để lại một di sản lâu dài, bảo vệ sức khỏe và cuộc sống của hàng triệu người trên khắp đất nước hiện nay và cho các thế hệ mai sau - bằng cách giúp mọi trẻ em ở Việt Nam có cơ hội sống lâu, khỏe mạnh và hạnh phúc"- TS. Angela Pratt nhấn mạnh.

Tại sự kiện, GS.TS.Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế phát động chiến dịch truyền thông ngăn ngừa thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng để bảo vệ trẻ em và sức khỏe cộng đồng.