Quản lý thuốc lá thế hệ mới: Khó khăn trong công tác xử lý vi phạm

Kinh doanh, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng (gọi tắt: thuốc lá thế hệ mới) nhập lậu đã và đang diễn ra ngày càng phổ biến và tiềm ẩn nhiều nguy cơ, trong khi đó, lực lượng QLTT lại không thể xử phạt mạnh tay các hành vi vi phạm do chưa được áp dụng Luật Phòng, Chống tác hại thuốc lá hiện hành.
Xử lý nghiêm các trường hợp kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng Đề xuất bổ sung áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe Đồng loạt kiểm tra 03 điểm kinh doanh thuốc lá thế hệ mới trên địa bàn Tp. Thái Nguyên Ngăn chặn giới trẻ tiếp cận thuốc lá thế hệ mới

Tiềm ẩn nhiều nguy hại

Ngày 4/5 vừa qua, Bộ Y tế đã có văn bản gửi UBND các tỉnh/thành phố, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Công Thương, Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Công an về tăng cường truyền thông các tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha. Đồng thời, đề nghị kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Bộ Y tế cho biết, hiện ở Việt Nam các sản phẩm này chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành. Tuy nhiên việc mua bán, quảng cáo đang diễn ra phổ biến, đặc biệt trên các nền tảng mạng xã hội. Việc sử dụng thuốc lá điện tử đang có xu hướng gia tăng nhanh, đặc biệt trong lứa tuổi học sinh. Ngoài các tác hại giống như thuốc lá điếu thông thường, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng còn có nguy cơ làm phát sinh các tệ nạn xã hội, nhất là sử dụng ma túy và các chất gây nghiện khác.

Quản lý thuốc lá thế hệ mới: Khó khăn trong công tác xử lý vi phạm
Thuốc lá thế hệ mới chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại Việt Nam, tuy nhiên, hiện nay, trên thị trường xuất hiện nhiều mặt hàng này với nhiều hình thức kinh doanh

Chỉ ra sự khác biệt giữa thuốc lá thông thường và thuốc lá thế hệ mới, đại diện Cục Nghiệp vụ, Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) cho biết, cùng với sự phát triển và ứng dụng của khoa học công nghệ, nhiều loại hình thuốc lá mới đã ra đời nhằm đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng.

Sản phẩm thuốc lá thế hệ mới là sản phẩm thuốc lá hoàn toàn khác so với thuốc lá điếu thông thường, sử dụng thiết bị điện tử để làm nóng dung dịch có chứa nicotine hoặc thành phần thuốc lá tạo ra làn hơi để người sử dụng hít vào.

“Điểm khác biệt cơ bản của dòng sản phẩm này so với thuốc lá truyền thống đó là không có sự cháy hay quá trình đốt cháy”, đại diện Cục Nghiệp vụ QLTT thông tin và cho biết, qua thực tiễn kết quả kiểm tra, kiểm soát thị trường, xử lý vi phạm cho thấy mặt hàng thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng trên thị trường hiện nay được đưa về Việt Nam qua đường nhập khẩu phi thương mại, không có hóa đơn chứng minh nguồn gốc hàng hoá.

“Hoạt động mua bán, quảng cáo, giới thiệu sản phẩm, chia sẻ thông tin về các loại thuốc lá diễn ra công khai trên các tài khoản cá nhân; các hội, nhóm có rất nhiều thành viên tham gia trên các mạng xã hội, internet và một số website thương mại điện tử kinh doanh các sản phẩm này”, đại diện Cục Nghiệp vụ QLTT thông tin.

Bên cạnh đó, thông qua quá trình kiểm tra, rà soát, lực lượng QLTT cũng phát hiện một số điểm bán hàng công khai trên thị trường. Cá biệt, có một số điểm bán gần khu vực trường học, nhắm vào đối tượng khách hàng là trẻ em, học sinh, thanh thiếu niên.

Số liệu từ Bộ Y tế cho thấy, trong ba năm trở lại đây, số người sử dụng thuốc lá điện tử đang gia tăng ở Việt Nam, nhất là ở giới trẻ. Theo kết quả nghiên cứu về các hành vi nguy cơ đối với sức khỏe học sinh THCS và THPT tại Hà Nội do Viện Chiến lược và Chính sách y tế (Bộ Y tế) thực hiện năm 2020, tỷ lệ học sinh hiện đang sử dụng thuốc lá điện tử ở các lớp từ 8 - 12 là 8,35%, ở học sinh lớp 10 - 12 là 12,6%.

Cũng theo kết quả khảo sát này, năm 2015, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở 34 tỉnh, thành phố chỉ khoảng 0,2%, nhưng đến năm 2020, đã tăng 18 lần lên khoảng 3,6%. Ngoài ra, kết quả cũng cho biết, có tới 8% phụ nữ và trẻ em gái hút thuốc lá điện tử; trong khi tỷ lệ hút thuốc lá điếu ở nữ chỉ có 1,2%.

“Thuốc lá thế hệ mới là mặt hàng chưa được phép kinh doanh theo quy định hiện hành tại Việt Nam”, lãnh đạo Cục Nghiệp vụ khẳng định và cho rằng, việc kinh doanh, quảng cáo tràn lan thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng là vi phạm các quy định của pháp luật, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người dân, nhất là trẻ em, học sinh, sinh viên.

Khó khăn trong công tác xử lý vi phạm

Kinh doanh, sử dụng thuốc lá thế hệ mới hay thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng nhập lậu đã và đang diễn ra ngày càng phổ biến và tiềm ẩn nhiều nguy cơ, trong khi đó, lực lượng QLTT lại không thể xử phạt mạnh tay các hành vi vi phạm do chưa được áp dụng Luật Phòng, Chống tác hại thuốc lá hiện hành.

Quản lý thuốc lá thế hệ mới: Khó khăn trong công tác xử lý vi phạm
Cho đến thời điểm hiện tại, chỉ có khái niệm về thuốc lá và chế tài xử lý thuốc lá chứ chưa có các quy định rõ ràng trong việc xử lý các vi phạm liên quan thuốc lá thế hệ mới

“Cho đến thời điểm hiện tại, chỉ có khái niệm về thuốc lá và chế tài xử lý các hành vi vi phạm đối với hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, giao nhận hàng cấm (trong đó có đề cập đến thuốc lá điếu nhập lậu), hành vi kinh doanh hàng hoá nhập lậu”, đại diện Cục Nghiệp vụ QLTT thông tin và cho biết, do bất cập trong việc quy định quản lý nhà nước chưa rõ ràng đối với sản phẩm “thuốc lá thế hệ mới” nên trong quá trình xử lý, lực lượng QLTT áp dụng quy định tại Điều 15 Nghị định số số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 17/2022/NĐ-CP ngày 31/1/2022 của Chính phủ quy định về “Hành vi kinh doanh hàng hoá nhập lậu”.

“Những sản phẩm thuốc lá thế hệ mới có những yếu tố gây hại cho sức khoẻ con người do đó được áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc tiêu huỷ hàng hoá. Trong trường hợp không xác định được chủ sở hữu của hàng hoá, cơ quan chức năng sẽ áp dụng hình thức tịch thu tang vật vi phạm để xử lý tiêu huỷ như những hàng hoá thông thường khác”, đại diện Cục Nghiệp vụ nêu rõ.

Quản lý, siết chặt quảng cáo thuốc lá thế hệ mới

Trước đó, tại Tọa đàm “Thuốc lá thế hệ mới: Đủ điều kiện để quản lý ngay theo luật hiện hành” do Báo Pháp luật TP. Hồ Chí Minh tổ chức hôm 18/4 vừa qua, ông Trần Văn Dũng - Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ cũng chia sẻ, trong quá trình thực tế, kiểm tra, kiểm soát, vì lợi nhuận rất cao nên các đối tượng kinh doanh thuốc lá thế hệ mới bị xử phạt nhiều lần vẫn tiếp tục kinh doanh.

"Thị hiếu của người tiêu dùng về việc sử dụng mặt hàng thuốc lá thế hệ mới ở nhiều địa phương ngày càng tăng. Do đó, mặt hàng này vẫn được gian thương quảng cáo, bày bán, chứa trữ tại khu vực sinh hoạt, nơi ở của các cửa hàng trên địa bàn các thành phố lớn như: TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng và nhiều tỉnh, thành phố khác...

Khi khách hàng đến mua hàng hoặc hỏi về mặt hàng cụ thể thì các đối tượng kinh doanh mới mang hàng ra để giao dịch với khách hàng. Điều này gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong việc xác định rõ hình thức kiểm tra hay khám nơi cất giấu tang vật", ông Dũng nhấn mạnh.

Quản lý thuốc lá thế hệ mới: Khó khăn trong công tác xử lý vi phạm
Thuốc lá thế hệ mới được bán tràn lan, công khai trên trang cá nhân, các hội, nhóm trên mạng xã hội Facebook

Bên cạnh đó, theo ông Dũng, việc bán thông qua các trang mạng xã hội, website thương mại điện tử dẫn đến khó khăn cho lực lượng chức năng trong việc tìm hiểu, thu thập thông tin, kiểm tra, xử lý do trong nhiều trường hợp không xác định được không gian cụ thể về địa điểm bán hàng, địa điểm chứa trữ hàng hóa của các đối tượng kinh doanh.

Trước thực tế này, lãnh đạo Cục Nghiệp vụ QLTT cho rằng, tăng cường các biện pháp quản lý, phòng chống việc kinh doanh, quảng cáo ngày càng tràn lan các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới là một trong những nhiệm vụ cấp thiết không riêng chỉ lực lượng QLTT, mà đòi hỏi phải có sự phối hợp thống nhất, kịp thời của các ngành, các cấp và các cơ quan chức năng liên quan.

Ngoài ra, để phòng, chống và ngăn chặn các hành vi vi phạm liên quan đến mặt hàng thuốc lá thế hệ mới, thời gian tới, lực lượng QLTT cả nước sẽ tăng cường kiểm soát địa bàn; Chủ động phối hợp với lực lượng Công an rà soát, xác định địa bàn, đối tượng trọng điểm; tập trung đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm buôn lậu, vận chuyển, kinh doanh trái phép. Chú trọng các địa bàn trọng điểm như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng...

Cùng với đó, tăng cường công tác tuyên truyền; vận động các tổ chức, cá nhân hoạt động thương mại trên địa bàn thực hiện nghiêm việc cam kết không kinh doanh, buôn bán, tàng trữ thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng nhập lậu; Cảnh báo cho người tiêu dùng các nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe từ thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Đặc biệt, lực lượng sẽ xử lý nghiêm các cá nhân, tập thể thiếu tinh thần trách nhiệm, làm ngơ hoặc tiếp tay để hoạt động buôn lậu thuốc lá diễn ra trên địa bàn phụ trách.

Trong năm 2022, lực lượng QLTT cả nước đã kiểm tra, xử lý các vụ việc về buôn bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép thuốc lá điếu ngoại nhập lậu, xì gà nhập lậu, thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng với số vụ kiểm tra hơn 2.190 vụ, số vụ xử lý trên 1.600 vụ, số lượng bao thuốc và tương đương xử lý trên 126.000 bao; số lượng thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng trên 10.000 sản phẩm các loại; tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính là trên 7,7 tỷ đồng.

Có thể bạn quan tâm

Cùng chuyên mục

Tin khác

Sẽ kiểm tra toàn diện nền tảng TikTok tại Việt Nam từ ngày 15/5

Sẽ kiểm tra toàn diện nền tảng TikTok tại Việt Nam từ ngày 15/5

Tại cuộc họp báo ngày 5/5, Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết đơn vị này đã lập kế hoạch kiểm tra, danh sách thành viên của đoàn và gửi công văn cho các bộ, ngành liên quan để cử người.
Lắng đọng, lan tỏa cùng những dòng cảm xúc của khách tham quan nhận diện sâm Ngọc Linh

Lắng đọng, lan tỏa cùng những dòng cảm xúc của khách tham quan nhận diện sâm Ngọc Linh

Những dòng cảm xúc, những lời chia sẻ của khách tham quan, người tiêu dùng Thủ đô và các tỉnh, thành lân cận khi đến với Phòng Trưng bày chuyên đề “Nhận diện đúng sâm Ngọc Linh trên thị trường” sẽ là lời khích lệ, động viên để chúng tôi - những người làm công tác Quản lý thị trường có thêm động lực để làm tốt hơn công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
Đấu tranh, phản bác chống lại những luận điệu xuyên tạc về phát triển kinh tế nhanh và bền vững trong trạng thái “Bình thường mới”

Đấu tranh, phản bác chống lại những luận điệu xuyên tạc về phát triển kinh tế nhanh và bền vững trong trạng thái “Bình thường mới”

Phát triển kinh tế (PTKT) nhanh và bền vững trong nền kinh tế toàn cầu hóa luôn là một yêu cầu tất yếu khách quan của mọi quốc gia, đặc biệt trong tình hình dịch bệnh COVID-19 trên thế giới vẫn đang diễn biến khó lường. Đảng và Nhà nước ta luôn nhận thức được tầm quan trọng của đường lối PTKT nhanh và bền vững trong trạng thái “bình thường mới”, các chính sách PTKT trong trạng thái “bình thường mới” đã và đang đạt được mục tiêu đề ra, thể hiện tầm nhìn và khát vọng phát triển của cả dân tộc. Với ý nghĩa thiết thực đó, hơn lúc nào cộng đồng dân tộc Việt Nam trong và ngoài nước chung tay góp sức đấu tranh, phản bác chống lại những luận điệu xuyên tạc về PTKT nhanh và bền vững trong trạng thái “bình thường mới”.
Phòng trưng bày "Nhận diện đúng sâm Ngọc Linh trên thị trường" hút khách thăm quan

Phòng trưng bày "Nhận diện đúng sâm Ngọc Linh trên thị trường" hút khách thăm quan

Ngày 12/4, tại số 62 Tràng Tiền, Hà Nội, Tổng cục Quản lý thị trường chính thức mở Phòng trưng bày với chủ đề “Nhận diện đúng Sâm Ngọc Linh trên thị trường”. Sự kiện kéo dài đến hết ngày 18/4/2023 đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của khách tham quan Thủ đô.
Đấu tranh phòng, chống hàng giả để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Đấu tranh phòng, chống hàng giả để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Mục tiêu cuối cùng của công tác đấu tranh phòng, chống hàng giả, buôn lậu, gian lận thương mại là bảo vệ các doanh nghiệp kinh doanh chân chính, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người tiêu dùng.
Kiên quyết bài trừ mỹ phẩm giả, kém chất lượng lưu thông trên thị trường

Kiên quyết bài trừ mỹ phẩm giả, kém chất lượng lưu thông trên thị trường

Chỉ tính riêng trong năm 2022, hàng vạn sản phẩm thuộc lĩnh vực hóa, mỹ phẩm đã bị lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) trên cả nước phát hiện và ngăn chặn kịp thời, tránh những tiềm ẩn rủi ro đáng tiếc về sức khỏe cho những người không may sử dụng.
Sức mạnh của công tác truyền thông

Sức mạnh của công tác truyền thông

Đã thành thói quen, việc làm đầu tiên mà mỗi công chức Quản lý thị trường khi đến cơ quan làm việc là mở máy tính, truy cập Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Quản lý thị trường (https://dms.gov.vn) và Tạp chí Quản lý thị trường online (www.qltt.vn) để nắm bắt thông tin, cập nhật những vụ việc nổi bật, điển hình của Cục QLTT các tỉnh, thành phố.
Dấu ấn của Thanh niên Quản lý thị trường

Dấu ấn của Thanh niên Quản lý thị trường

Sau hơn 4 năm đi vào hoạt động, Đoàn Thanh niên Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) đã để lại nhiều dấu ấn trong các hoạt động, phong trào thanh niên, góp phần truyền cảm hứng và tiếp sức cho ngọn lửa truyền thống của tuổi trẻ bằng các chương trình cụ thể: Hiến máu tình nguyện, Mùa đông cho em, tổ chức giải bóng đá Nam thanh niên QLTT, hưởng ứng Chương trình trồng 65.000 cây xanh...
Chuyện bây giờ mới kể: Khốc liệt cuộc chiến chống buôn lậu trên vùng biển

Chuyện bây giờ mới kể: Khốc liệt cuộc chiến chống buôn lậu trên vùng biển

Chống buôn lậu, gian lận thương mại, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trong nội địa, vùng biên giới, trên môi trường mạng là phổ biến, diễn ra hàng ngày. Mỗi năm các lực lượng chức năng đã kiểm tra, phát hiện hàng trăm ngàn vụ việc vi phạm. Song, trên vùng biển, cuộc chiến này cũng đang diễn ra âm thầm, với những thủ đoạn, phương thức tinh vi gấp nhiều lần.
Xem thêm

Đọc nhiều / Mới nhận

Sửa đổi, bổ sung chi phí lập nhiệm vụ, dự án bảo vệ môi trường

Sửa đổi, bổ sung chi phí lập nhiệm vụ, dự án bảo vệ môi trường

Giá xăng dầu tăng nhẹ trong kỳ điều hành ngày 1/6/2023

Giá xăng dầu tăng nhẹ trong kỳ điều hành ngày 1/6/2023

Đài Loan gia hạn cắt giảm thuế đối với một số nhóm hàng hóa nhập khẩu

Đài Loan gia hạn cắt giảm thuế đối với một số nhóm hàng hóa nhập khẩu

Vải tươi chín sớm của Đài Loan bắt đầu được cung ứng ra thị trường

Vải tươi chín sớm của Đài Loan bắt đầu được cung ứng ra thị trường

Cấp bách triển khai các biện pháp cấp bách giảm ùn ứ và thúc đẩy xuất khẩu nông sản tại cửa khẩu

Cấp bách triển khai các biện pháp cấp bách giảm ùn ứ và thúc đẩy xuất khẩu nông sản tại cửa khẩu

Các giải pháp giảm áp lực tiêu thụ vải và nhãn

Các giải pháp giảm áp lực tiêu thụ vải và nhãn

Các bạn nhỏ thích thú trải nghiệm Tuần lễ nhận diện sách và đồ chơi thật-giả

Các bạn nhỏ thích thú trải nghiệm Tuần lễ nhận diện sách và đồ chơi thật-giả

Giá dầu thô WTI tăng 0,51% lên 73,04 USD/thùng; Thép giảm lần thứ 8

Giá dầu thô WTI tăng 0,51% lên 73,04 USD/thùng; Thép giảm lần thứ 8

Tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tiến độ 2 dự án nhiệt điện khí Ô Môn 3, Ô Môn 4

Tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tiến độ 2 dự án nhiệt điện khí Ô Môn 3, Ô Môn 4

5 tháng, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 12,6%

5 tháng, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 12,6%

Việt Nam xuất siêu 9,8 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm

Việt Nam xuất siêu 9,8 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm

Sản xuất công nghiệp khởi sắc trong tháng 5/2023

Sản xuất công nghiệp khởi sắc trong tháng 5/2023

Công khai thông tin về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp

Công khai thông tin về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp

Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch trong tình hình mới

Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch trong tình hình mới

Giá dầu phục hồi tuần thứ 2 liên tiếp, thị trường kim loại đỏ lửa

Giá dầu phục hồi tuần thứ 2 liên tiếp, thị trường kim loại đỏ lửa