Khuyến cáo người dùng nhận diện nguy cơ và hậu quả

Bảo mật thông tin cá nhân trực tuyến là vấn đề quan trọng để bảo vệ mỗi cá nhân khỏi các rủi ro không mong muốn và đảm bảo một môi trường trực tuyến an toàn, tin cậy.

Câu hỏi được đặt ra là: Vì sao bảo mật thông tin cá nhân trên môi trường trực tuyến lại quan trọng? Trả lời được câu hỏi đó, chúng ta sẽ ý thức nhiều hơn, rõ hơn và chủ động bảo mật thông tin cá nhân tốt hơn.

Theo đó, có thể thấy 6 nguy cơ và hậu quả nếu để lộ thông thông tin cá nhân trên môi trường trực tuyến.

Một là, nguy cơ mất danh tính: Thông tin cá nhân như tên, địa chỉ, số điện thoại, và số thẻ tín dụng có thể bị lộ ra ngoài mạng và được sử dụng để trộm danh tính hoặc gian lận tài chính.

Hai là, đối diện với nguy cơ bị theo dõi: Các dịch vụ trực tuyến và trình duyệt web có thể theo dõi hoạt động của người dùng, thu thập thông tin về sở thích, hành vi trực tuyến và dấu vết duyệt web mà không được sự cho phép của họ.

Ba là, nguy cơ mất an toàn tài khoản: Thông tin đăng nhập và mật khẩu có thể bị đánh cắp thông qua các cuộc tấn công phishing, malware hoặc vi rút, dẫn đến việc xâm nhập vào tài khoản cá nhân và lợi dụng để gây hại.

Bốn là, nguy cơ bị lừa đảo và gian lận: Thông tin cá nhân được sử dụng để tạo ra các chiến dịch lừa đảo, gian lận qua email, tin nhắn và trang web giả mạo, dẫn đến mất tiền bạc và thông tin quan trọng.

Năm là, nguy cơ mất quyền riêng tư: Việc tiết lộ quá nhiều thông tin cá nhân có thể dẫn đến việc mất quyền riêng tư và bị rò rỉ thông tin cho các bên thứ ba mà không được sự cho phép.

Sáu là, nguy cơ về tội phạm trực tuyến: Thông tin cá nhân của bạn có thể bị sử dụng cho các hoạt động tội phạm trực tuyến như làm lừa đảo, gian lận, hoặc tấn công mạng, ảnh hưởng đến an ninh mạng và an toàn của cộng đồng trực tuyến.

Nhận diện sáu nguy cơ trên, hẳn rằng mỗi chúng ta đã thấy rõ ý nghĩa của việc bảo mật thông tin cá nhân trên môi trường trực tuyến quan trọng đến thế nào.

Khuyến cáo về những hình thức lừa đảo phổ biến trên mạng

Có nhiều hình thức lừa đảo trên không gian mạng và chúng thường tiến triển và thay đổi theo thời gian. Dưới đây là một số hình thức phổ biến mà người dùng nên cảnh giác:

Phishing: Kẻ gian gửi email giả mạo từ các tổ chức uy tín (như ngân hàng, công ty dịch vụ trực tuyến) yêu cầu người dùng cung cấp thông tin cá nhân như mật khẩu, số thẻ tín dụng.

Scam qua điện thoại: Cuộc gọi từ những số lạ, yêu cầu người dùng cung cấp thông tin cá nhân hoặc tài khoản ngân hàng.

Websites giả mạo: Trang web giả mạo các trang mạng xã hội, ngân hàng hoặc trang web mua bán hàng để lừa đảo người dùng cung cấp thông tin cá nhân hoặc thanh toán.

Ransomware: Phần mềm độc hại mã hóa dữ liệu trên máy tính của người dùng và yêu cầu tiền chuộc để giải mã.

Tin nhắn lừa đảo: Tin nhắn văn bản hoặc qua ứng dụng nhắn tin giả mạo từ bạn bè hoặc người quen, yêu cầu chuyển khoản tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân.

Lừa đảo qua mạng xã hội: Tin nhắn, bài đăng giả mạo từ tài khoản người nổi tiếng hoặc tổ chức lớn để lừa đảo người dùng.

Lừa đảo qua trò chơi trực tuyến: Kẻ gian sử dụng các trò chơi trực tuyến để lừa đảo người chơi bằng cách yêu cầu thanh toán phí giả mạo hoặc mua vật phẩm ảo với tiền thật.

Chiến lược kỹ thuật xã hội: Kẻ gian sử dụng các chiến lược tâm lý để lừa đảo người dùng, bao gồm việc tạo áp lực hoặc sử dụng sự tin tưởng của người khác.

Nếu bị lừa đảo trên không gian mạng, một số bước bạn có thể thực hiện để giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ bản thân như:

Báo cáo: Báo cáo ngay cho cơ quan chức năng hoặc tổ chức liên quan về việc bạn đã bị lừa đảo. Điều này có thể giúp ngăn chặn kẻ gian tiếp tục hoạt động và bảo vệ người khác khỏi rủi ro tương tự.

Thay đổi mật khẩu: Nếu thông tin đăng nhập của bạn đã bị tiết lộ, ngay lập tức thay đổi mật khẩu trên tất cả các tài khoản liên quan. Đảm bảo mật khẩu mới là mạnh mẽ và không dễ đoán.

Liên hệ với tổ chức tài chính: Nếu bạn đã cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng hoặc thẻ tín dụng, liên hệ với ngân hàng hoặc tổ chức tài chính liên quan ngay lập tức để thông báo về tình trạng và yêu cầu biện pháp ngăn chặn.

Chặn và báo cáo: Nếu bạn nhận thấy hoạt động gian lận hoặc lừa đảo trên mạng xã hội hoặc qua email, hãy chặn người gửi và báo cáo nội dung đó cho nền tảng mạng xã hội hoặc dịch vụ email.

Quét máy tính: Nếu bạn nghi ngờ máy tính của mình đã bị nhiễm virus hoặc phần mềm độc hại, chạy một chương trình quét virus để xác định và loại bỏ các mối đe dọa.

Học từ kinh nghiệm: Sử dụng trải nghiệm của mình như một bài học và cảnh giác hơn trong tương lai. Hãy cân nhắc kỹ trước khi cung cấp thông tin cá nhân hoặc tiền bạc trực tuyến và hãy luôn kiểm tra thông tin nguồn gốc của các yêu cầu.

Việc đáp ứng nhanh chóng và hành động quyết liệt có thể giúp giảm thiểu thiệt hại và ngăn chặn các hậu quả tiềm ẩn của việc bị lừa đảo trên không gian mạng.

Lan tỏa nhận thức và kỹ năng bảo vệ trước những lừa đảo trên mạng

Thời gian gần đây, rất nhiều doanh nghiệp, người dân vướng phải thông tin lừa đảo hoặc bị tấn công mạng bởi những phần mềm độc hại mã hóa dữ liệu. Do đó, các cơ quan quản lý đã đăng tải thông tin cảnh báo người dùng.

Cảnh báo người dùng tránh bị lừa đảo trên mạng là rất quan trọng vì khi người dùng trở thành nạn nhân của lừa đảo trực tuyến, thông tin cá nhân của họ có thể bị đánh cắp và sử dụng cho các mục đích phi pháp như trộm danh tính, gian lận tài chính hoặc xâm phạm quyền riêng tư. Bên cạnh đó, lừa đảo trực tuyến có thể dẫn đến mất tiền bạc một cách trực tiếp thông qua việc chuyển khoản tiền hoặc mua hàng không tồn tại, hoặc thông qua việc sử dụng thông tin tài khoản ngân hàng để rút tiền.

Do đó, việc cảnh báo người dùng tránh bị lừa đảo trên mạng giúp họ tự bảo vệ mình, giữ an toàn thông tin cá nhân và tài chính, cũng như giảm thiểu các tác động tiêu cực đến tâm lý và xã hội.

Để cảnh báo người dùng tránh bị lừa đảo trên mạng, có một số biện pháp và các thông điệp bạn có thể sử dụng, trong đó, giáo dục và tuyên truyền là một lựa chọn hiệu quả. Theo đó, cần tạo các chiến dịch giáo dục và tuyên truyền về các mối đe dọa lừa đảo trực tuyến thông qua các phương tiện truyền thông, email, trang web và mạng xã hội; Cung cấp thông tin và hướng dẫn cụ thể về cách phát hiện và tránh các chiêu thức lừa đảo phổ biến như phishing, scam qua điện thoại, và lừa đảo qua email. Đồng thời, hướng dẫn người dùng cung cấp cảnh báo ngay lập tức khi có các hoạt động lừa đảo mới hoặc các mối đe dọa an ninh mạng đang diễn ra để người dùng có thể đáp ứng kịp thời, để bạn bè và gia đình lan tỏa sự nhận thức và kỹ năng bảo vệ.

An ninh mạng, còn được gọi là bảo mật kỹ thuật số, là hành động bảo vệ thông tin, thiết bị và tài sản số của bạn. Bao gồm thông tin cá nhân, tài khoản, tệp, ảnh và thậm chí cả tiền của bạn.

Việc bảo mật thông tin cá nhân và tránh bị lừa đảo trên không gian mạng đóng vai trò rất quan trọng trong thế giới kỹ thuật số ngày nay. Bảo mật thông tin cá nhân và phòng tránh lừa đảo trên không gian mạng là vô cùng quan trọng để bảo vệ quyền lợi và an toàn của cá nhân và tổ chức trong thời đại số hóa ngày nay.

Hoàn thiện khung khổ pháp luật về quyền bảo mật thông tin cá nhân trên không gian mạng

Nhận thức rõ về vấn đề an ninh mạng, bảo mật thông tin cá nhân trên không gian mạng trong bối cảnh hiện nay, Đảng ta chủ trương hoàn thiện khung khổ pháp luật liên quan đến lĩnh vực này, tạo hành lang pháp lý để bảo vệ người dân khỏi các rủi ro không mong muốn và đảm bảo một môi trường trực tuyến an toàn, tin cậy.

Nhìn chung, các văn bản quy phạm pháp luật đã tạo hành lang pháp lý cho cơ quan, tổ chức, các doanh nghiệp và cá nhân thực hiện quyền bảo mật thông tin cá nhân trên không gian mạng. Đồng thời, đảm bảo an toàn thông tin, bảo vệ hệ thống thông tin, góp phần bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng.

Tuy nhiên, để đáp ứng tình hình hiện nay, rất cần xây dựng một văn bản pháp luật về quyền bảo mật thông tin cá nhân trên không gian mạng riêng về quyền bảo mật thông tin cá nhân trên không gian mạng. Nghiên cứu xây dựng Luật Bảo vệ thông tin cá nhân, trên cơ sở kế thừa một số quy định về bảo vệ thông tin cá nhân đã có trong Luật Công nghệ thông tin năm 2006, Luật An toàn thông tin mạng năm 2015, Nghị định số 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử. Phải quy định đầy đủ hơn các nguyên tắc bảo mật thông tin cá nhân, quy định về việc thu thập và xử lý thông tin cá nhân liên quan tới trẻ em, quy định rõ hơn trách nhiệm của các chủ thể tham gia vào quá trình thu thập, lưu trữ, xử lý, khai thác, chuyển giao thông tin cá nhân.

Hoàn thiện quy định về khái niệm bảo mật thông tin cá nhân trong Hiến pháp và các văn bản Luật, quy định thống nhất khái niệm thông tin cá nhân, bảo mật thông tin cá nhân, từ đó cập nhật, bổ sung các thông tin cá nhân trong từng ngành, lĩnh vực, bảo đảm quy định đầy đủ những thông tin cá nhân cần được bảo vệ. Bên cạnh việc tiếp tục hiến định quyền riêng tư trong Hiến pháp, cần tiếp tục sửa đổi, bổ sung các Bộ luật cơ bản và các văn bản pháp luật chuyên ngành để có một khái niệm thống nhất về thông tin cá nhân.

Hoàn thiện các quy định về hành vi vi phạm pháp luật về bảo mật thông tin cá nhân trên không gian mạng trong các văn bản pháp luật chuyên ngành, bổ sung một số quy định trong các văn bản pháp luật về bảo mật thông tin cá nhân trong lĩnh vực Tư pháp - Hình sự, các quy định pháp luật về thông tin cá nhân trên internet, môi trường số, báo chí truyền thông.

Hoàn thiện các quy định về thẩm quyền, điều kiện xử lý thông tin cá nhân của các cơ quan, tổ chức Nhà nước, về phương thức, trình tự thủ tục bảo vệ thông tin cá nhân, cần quy định cụ thể thẩm quyền của cơ quan có trách nhiệm xử lý thông tin cá nhân, về điều kiện, trình tự, thủ tục xử lý các thông tin cá nhân trong các luật liên quan tới an ninh quốc gia, quốc phòng như Luật An ninh Quốc gia, Luật Quốc phòng, Luật Công an nhân dân, tránh tình trạng quy định dẫn chiếu: "do pháp luật quy định". Các trường hợp hạn chế quyền theo Điều 14 Hiến pháp 2013 cần phải được quy định rõ trong các văn bản luật.

Hoàn thiện mức độ bảo đảm về quyền riêng tư và lợi ích hợp pháp của công dân trong hệ thống pháp luật bảo mật, về lâu dài, cần nghiên cứu hoàn thiện hơn nữa thể chế về quyền bảo mật thông tin cá nhân và bảo đảm thực hiện quyền bảo mật thông tin cá nhân đặt trong tổng thể thể chế quyền riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình theo đúng tinh thần của Hiến pháp năm 2013 và Công ước Liên Hợp quốc về các quyền dân sự, chính trị.

Cùng với việc hoàn thiện khung khổ pháp luật, những chủ trương và chính sách của Đảng thời gian qua cho thấy Đảng luôn chú trọng việc bảo vệ quyền riêng tư và thông tin cá nhân của người dân trên không gian mạng, đồng thời đảm bảo an ninh và phát triển bền vững của nền kinh tế số, hướng tới sự phát triển bền vững của nền kinh tế đất nước.