Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp, xuất hiện biến chủng mới lây lan nhanh, việc cung ứng ôxy ở nhiều nơi, nhiều lúc thiếu hụt, chiều 7/1 cuộc họp giữa liên ngành Công Thương-Y tế với các doanh nghiệp và địa phương về tình hình “cung ứng ôxy cho bệnh nhân Covid-19 và các giải pháp đảm bảo nguồn cung trong dịp Tết Nguyên đán” đã được diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.

Khan hiếm cục bộ tại một số thời điểm

Ông Nguyễn Văn Thanh, Cục trưởng Cục Hóa chất (Bộ Công Thương) cho biết hiện nay tại Việt Nam có 12 nhà máy sản xuất ôxy thương phẩm trên cả 3 miền Bắc, Trung, Nam, có thể cung cấp bình quân 1.150 tấn/ngày và tối đa khoảng 1.400 tấn/ngày. Trong đó, miền Bắc: 570 tấn/ngày; miền Trung: 98 tấn/ngày; miền Nam: 685 tấn/ngày.

Theo ông Thanh, trong điều kiện không bùng phát dịch bệnh thì lượng oxy sản xuất trong nước hoàn toàn đáp ứng nhu cầu trong nước và tham gia xuất khẩu.

Tuy nhiên, với đặc điểm của ngành (ôxy chủ yếu cho công nghiệp, công nghiệp vừa phục hồi, điều kiện cung ứng vận chuyển…) nên tại một số thời điểm dịch bùng phát đã xảy ra tình trạng khan hiếm cục bộ, đặc biệt đối với thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh miền Tây Nam Bộ thời gian qua.

Cuộc họp giữa liên ngành Công Thương-Y tế với các doanh nghiệp và địa phương về tình hình cung ứng ôxy cho bệnh nhân Covid-19được diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến

Lãnh đạo Cục Hóa chất cho hay với sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, từ nửa cuối tháng 12/2021 cho tới nay, Bộ Công Thương đã có nhiều hoạt động điều hành vĩ mô đối với các hoạt động sản xuất, điều phối, cung ứng ôxy phục vụ điều trị bệnh nhân Covid-19, trong đó có việc thành lập và tổ chức các hoạt động của Tổ công tác điều phối ôxy phục vụ điều trị Covid-19.

Cùng đó, Bộ Công Thương chủ động nắm bắt tình hình để can thiệp, hỗ trợ việc cung ứng ôxy từ các cơ sở sản xuất cho các cơ sở y tế…

Mặc dù vậy, ông Nguyễn Văn Thanh thông tin với bệnh nhân Covid- 19 nặng, nhu cầu cần tới 100kg ôxy lỏng mỗi ngày, nên nguy cơ thiếu hụt ôxy y tế vẫn luôn tiềm ẩn nếu không có sự chủ động trong xây dựng kế hoạch để sản xuất gắn với điều phối, vận chuyển, cung ứng giữa các vùng, miền.

“Tạm thời vấn đề này đã bớt nóng hơn, nhưng đâu đó còn thiếu cục bộ và theo chỉ đạo của Bộ trưởng, Cục Hóa chất phải xem xét lại những kế hoạch sắp tới để chuẩn bị Tết Nguyên đán, dự phòng trường hợp dịch bệnh sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp,” ông Thanh nói.

Từ thực tế chuyển từ sản xuất ôxy phục vụ sản xuất công nghiệp sang tăng cường sản xuất ôxy y tế và vận chuyển, cung ứng cho Miền Nam đợt cao điểm dịch COVID-19 thời gian qua, ông Mai Đình Hợp, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Khí Công nghiệp Việt Nam cho rằng, việc bảo quản, lưu trữ ôxy ở nhiệt độ âm (- 186 độ) nên việc tăng cường các thiết bị vận tải là rất khó, vì vậy phải có phương án cụ thể cho việc luân chuyển ôxy giữa các vùng-miền khi cần thiết bởi đây là mặt hàng kinh doanh có điều kiện.

Ông đề xuất liên ngành thống nhất để đảm bảo cho giao thông thuận lợi khi vận chuyển giữa các địa phương, đồng thời phải có những đơn vị đảm nhận từ giao hàng đến kho dự trữ

Chủ động trong mọi tình huống

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Y tế Trấn Văn Thuấn cho rằng việc để xảy ra thiếu ôxy y tế ở một vài địa phương, trong nhiều thời điểm là do chính quyền địa phương đó vẫn có sự lơ là, đặc biệt một số tỉnh thành, mặc dù đã được ngành y tế cảnh báo.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn

Lãnh đạo Bộ Y tế cũng đề nghị các tỉnh, thành phố thuộc Trung ương cần nâng cao vai trò của Tổ điều phối ôxy y tế để chủ động, có kế hoạch dự phòng sớm nhằm đảm bảo ôxy y tế phục vụ công tác điều trị.

Cùng với đó, ưu tiên kinh phí, thực hiện đồng bộ các giải pháp để thực hiện các phương án đảm bảo ôxy y tế tại địa phương, nắm bắt các chỉ đạo của Bộ Y tế và chủ động làm việc với các nhà cung ứng ôxy trên địa bàn để trao đổi, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc…

Lãnh đạo Bộ Y tế khẳng định, Bộ Y tế sẽ tăng cường, chủ động sẽ cung cấp số liệu nhu cầu ôxy theo vùng miền, cũng như các tiêu chuẩn ôxy y tế theo quy định để các nhà sản xuất, đơn vị quản lý nắm bắt tình hình”, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho hay.

Về phía Bộ Công Thương, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đặc biệt ghi nhận có doanh nghiệp đã dành 100% sản lượng để cung ứng cho y tế, hay chủ động vận chuyển từ ngoài Bắc vào cung ứng tại các tỉnh phía Nam. Riêng dịp nghỉ Tết dương lịch 1/1/2022 một số Công ty sản xuất và phân phối đã vận chuyển vào khu vực phía Nam khoảng 360 tấn ôxy lỏng.

"Thời gian qua, ngành Công Thương, các Hiệp hội, doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất khí đã nỗ lực, trách nhiệm, chủ động chia khó với ngành Y tế, các địa phương… trong sản xuất cung ứng ôxy trong mọi hoàn cảnh cho phục vụ điều trị bệnh nhân Covid-19. Nguồn cung ôxy về cơ bản đáp ứng nhu cầu ở mức nhất định", Bộ trưởng ghi nhận và chỉ rõ, tình trạng khan hiếm, thiếu hụt ôxy cho công tác điều trị bệnh là có thực, diễn ra ở nhiều địa phương, nhất là các tỉnh phía Nam; có lúc, có nơi còn gay gắt.

Bộ trưởng Công Thương cho rằng, trong dịp nghỉ Tết Nguyên đán, dự báo nguồn ôxy còn khan hiếm, thiếu hụt hơn nếu không có sự chủ động

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên trong đó, có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan. Về nguyên nhân khách quan, do dịch bùng phát, lan rộng khiến nhu cầu ôxy tăng đột biến, cục bộ. Trong khi đó, nhu cầu sản xuất công nghiệp cũng tăng cao, các doanh nghiệp sản xuất khí phân bổ không đều ở các vùng miền; hạ tầng bảo quản, tích trữ, vận chuyển khí… nhất là ôxy y tế bị hạn chế.

Ngoài ra, việc vận chuyển khí đường dài rất khó khăn vì đây là mặt hàng đặc biệt, giá cả tăng cao do tăng nhiều chi phí. Nhiều bệnh viện, cơ sở thu dung, điều trị bệnh nhân Covid-19 không dễ tiếp cận cho các xe bồn chuyên chở oxy; Thiết bị tách chiết cũng khan hiếm…

"Hiện vẫn chưa có cơ quan, đơn vị, tổ chức nào đưa ra dự báo nhu cầu, đặt hàng số lượng ôxy cần cung cấp; Việc kiểm định chất lượng ôxy; cơ chế xác định giá trong hoàn cảnh cấp thiết… cũng chưa được các cơ quan chức năng chú ý. Hơn nữa, cũng chưa có cơ quan, đầu mối điều phối sản xuất, cung ứng ôxy. Do vậy, trong dịp nghỉ Tết Nguyên đán, dự báo nguồn ôxy còn khan hiếm, thiếu hụt hơn nếu không có sự chủ động", Bộ trưởng thẳng thắn.

Trước tình hình dịch bệnh vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, khó đoán định, Bộ trưởng đề nghị các ngành chức năng tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp sản xuất và phân phối khí có thể lưu thông thuận lợi, đặc biệt là trong những ngày Tết.

Người đứng đầu Bộ Công Thương cũng lưu ý các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh khí-sản xuất ôxy quán triệt tinh thần chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Công thương, Bộ Y tế, tập trung sản xuất, phân phối, đáp ứng tối đa nhu cầu ôxy trong điều trị bệnh, nhất là trong dịp Tết cũng như khi dịch bùng phát và lây lan mạnh, xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, là văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp.

Về phía Bộ Công Thương sẽ tiếp tục rà soát đánh giá năng lực sản xuất, huy động năng lực sản xuất tối đa trong những tình huống khẩn cấp, điều tiết các lĩnh vực sản xuất công nghiệp khác để ưu tiên tối đa cấp ôxy cho các cơ sở y tế…

“Về lâu dài, cũng cần nghiên cứu và thực hiện các giải pháp, cơ chế giá bán, vận chuyển ôxy, cơ chế đầu tư trang thiết bị cho các cơ sở tồn trữ ôxy phục vụ cho y tế trong những tình huống khẩn cấp,” Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.