Hội nghị nhằm đẩy mạnh hoạt động kinh tế đối ngoại, công tác thị trường nước ngoài và xúc tiến thương mại góp phần tăng cường xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam đến các nước trong khu vực và thế giới, tăng cường công tác kết nối, phối hợp và hỗ trợ doanh nghiệp xúc tiến các hoạt động xuất khẩu và đầu tư. Đồng thời, nhằm tăng cường sự phối hợp công tác giữa Bộ Công Thương, Cơ quan Thương vụ và các Cơ quan Đại diện nước ngoài tại nước sở tại và phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của các Tham tán, Trưởng Cơ quan Thương vụ, Bộ Công Thương trong hoạt động chức năng nhiệm vụ của Bộ.

Tham dự Hội nghị có Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, ông Nguyễn Quang Trung, Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Vancouver, đại diện các Bộ Ngoại giao, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, lãnh đạo các Cục, Vụ chức năng của Bộ Công Thương cùng các Tham tán Thương mại, Trưởng cơ quan Thương vụ và chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại khu vực châu Mỹ.

Hội nghị các Tham tán Thương mại, Trưởng cơ quan Thương vụ và chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại khu vực châu Mỹ

Hội nghị tập trung đánh giá hiện trạng, xu hướng tình hình kinh tế, thương mại tại khu vực châu Mỹ - những tác động đến Việt Nam, những vấn đề đặt ra trong thời gian tới và trao đổi để đưa ra các khuyến nghị về chiến lược, các biện pháp phát triển thị trường khu vực châu Mỹ cho giai đoạn 2022 - 2025. Hội nghị cũng thảo luận sâu về công tác triển khai 5 nhiệm vụ trọng tâm của khối Thương vụ theo chỉ đạo của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên:

Một là, chủ động nắm bắt, phân tích, đánh giá chính sách nước sở tại và kiêm nhiệm, từ đó kịp thời tham mưu cho Bộ các vấn đề mang tính chất chiến lược và đề xuất những phản ứng chính sách phù hợp, để bảo đảm quyền lợi của đất nước, của doanh nghiệp trong hội nhập kinh tế quốc tế.

Hai là, tiếp tục đi sâu, nghiên cứu, nắm vững nhu cầu, thị hiếu, yêu cầu của thị trường, từ đó tham mưu cho Bộ chiến lược phát triển thị trường, kết nối giao thương; đồng thời thông qua các Vụ Thị trường ngoài nước đưa ra khuyến cáo, định hướng đối với các hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nước cho các Hiệp hội ngành hàng, các doanh nghiệp, các địa phương, nhằm tận dụng hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do đã ký kết để củng cố, phát triển thị trường xuất khẩu, phát triển sản xuất và liên kết sản xuất, tiêu thụ trong khu vực và trên phạm vi toàn cầu.

Ba là, để góp phần thực hiện được mục tiêu công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, là đại diện kinh tế Việt Nam ở nước ngoài, các Thương vụ phải tăng cường kết nối hợp tác đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp, đặc biệt là những ngành công nghiệp có tính chất nền tảng (cơ khí, chế biến, chế tạo, điện tử, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp vật liệu, hoá chất, dược phẩm…), thu hút doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam, đồng thời tạo điều kiện, hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài.

Bốn là, trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu có sự biến động mạnh, thường xuyên trong tình trạng đứt gãy/gián đoạn, nhiệm vụ của các Thương vụ là phải tìm kiếm, phát hiện, kết nối để đa dạng nguồn cung nguyên vật liệu phục vụ các ngành sản xuất trong nước, thúc đẩy hợp tác với nước ngoài để phát triển ngành công nghiệp vật liệu của Việt Nam, để Việt Nam có thể tự chủ trong sản xuất và xuất khẩu, chủ động tham gia và nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Bên cạnh đó cần hỗ trợ đẩy mạnh hợp tác để phát triển đội ngũ lao động kỹ thuật, đưa lao động, thực tập sinh ra nước ngoài để đào tạo trở thành lực lượng lao động lành nghề trong tương lai cho việc phát triển các ngành công nghiệp.

Năm là, để góp phần làm chủ quá trình chuyển đổi năng lượng của Việt Nam, các Thương vụ cần tích cực tìm kiếm, kết nối, thu hút đầu tư trong các khâu sản xuất, cung ứng các vật tư, vật liệu, thiết bị phục vụ phát triển ngành năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo, tiến tới làm chủ về công nghệ, quá trình sản xuất, thiết bị.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải phát biểu tại Hội nghị

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải đánh giá cao những kết quả hệ thống Thương vụ đã đạt được trong thời gian vừa qua tại Thị trường châu Mỹ - địa bàn có những đối tác xuất khẩu chiến lược hàng đầu của Việt Nam, đồng thời cũng là khu vực Việt Nam đang ưu tiên nỗ lực mở rộng hợp tác về mọi mặt, chính trị, ngoại giao, kinh tế, thương mại...

Cũng theo Thứ trưởng, năm 2021, kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam với các nước châu Mỹ đạt 138,97 tỷ USD; tăng 24,1% so với năm 2020, xuất siêu hơn 89,09 tỷ USD. Trong 5 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất nhập khẩu song phương đạt 63,9 tỷ USD, tăng 18,9%, xuất siêu 42,75 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu đạt 53,37 tỷ USD, tăng 22,4%, nhập khẩu đạt 10,55 tỷ USD, tăng 3,7%.

Về xuất khẩu, xuất khẩu sang thị trường châu Mỹ năm 2021 đạt 114,03 tỷ USD, tăng 26,5 % so với năm 2020. Trong đó, xuất khẩu sang Hoa Kỳ đạt 96,29 tỷ USD, tăng 24,9%; xuất khẩu sang các nước CPTPP (Mexico, Canada, Chile và Peru) đạt 12,05 tỷ USD tăng 36,3%, các nước Mercosur (Brazil, Argentina, Uruguay, Paraguay) đạt 3,23 tỷ USD, tăng 29,1% so với năm 2020. Trong năm 2021, tỷ trọng xuất khẩu sang khu vực châu Mỹ chiếm 33,9% tổng xuất khẩu của cả nước.

Thị trường xuất khẩu tiếp tục được duy trì và mở rộng. Năm 2021, có 3 thị trường xuất khẩu đạt kim ngạch trên 4 tỷ USD gồm Hoa Kỳ, Canada và Mexico và có 2 thị trường đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD gồm Brazil và Chile. Có hơn 16 thị trường có mức tăng trưởng đạt mức trên 2 con số. Xuất khẩu sang các thị trường nước CPTPP thuộc khu vực châu Mỹ tăng mạnh sau khi Hiệp định này đi vào hiệu lực và khi các nền kinh tế dần phục hồi sau đại dịch Covid-19, cụ thể xuất khẩu vào Peru tăng 84,4%, Chile tăng 62,7%, Mexico tăng 44,5% và Canada tăng 20,8%.

Về nhập khẩu, kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ khu vực trong năm 2021 đạt 24,94 tỷ USD, tăng 14,2% so với năm 2020. Các thị trường nhập khẩu chủ yếu của Việt Nam là Hoa Kỳ đạt 15,27 tỷ USD, tăng 11,4%; Brazil đạt 4,09 tỷ USD, tăng 40,9%; Argentina đạt 3,67 tỷ USD tăng 8,6%; Canada đạt 760 triệu USD, tăng 4,7%,...

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cũng nhấn mạnh, với các Hiệp định Thương mại tự do đã có hiệu lực như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định thương mại tự do với Chile, hay Hiệp định Thương mại Việt Nam – Cuba, thì việc nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, chính sách, khung hợp tác để tận dụng cơ hội do hội nhập đem lại, thúc đẩy việc tham gia của Việt Nam vào các chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu, cũng như hình thành các chuỗi giá trị mới là nhiệm vụ rất quan trọng của Bộ Công Thương và các Thương vụ.

Trong thời gian tới, Bộ Công Thương cần tiếp tục đổi mới hoạt động Thương vụ, nâng cao vai trò, trách nhiệm, xây dựng hệ thống thương vụ theo hướng chuyên nghiệp - chính quy - hiệu quả.

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải yêu cầu trong năm 2022, khối Thương vụ khu vực châu Mỹ cần tập trung mọi nguồn lực thực hiện các chỉ tiêu nhiệm vụ được giao, tích cực góp phần hoàn thành kế hoạch Quốc hội và Chính phủ đã giao cho Bộ Công Thương, đặc biệt tập trung vào công tác tăng cường công tác nghiên cứu thị trường, xây dựng các khung hợp tác mới về kinh tế, thương mại và công nghiệp, công tác vận động chính sách, tháo gỡ rào cản thị trường, xúc tiến thương mại nhằm phục vụ doanh nghiệp tốt nhất cho cộng đồng doanh nghiệp, đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế Việt Nam trong thời kỳ mới.