Năm 2023 là một năm thành công đối ngành hàng rau quả, trong bối cảnh thị trường đối mặt với nhiều khó khăn, nhu cầu tiêu thụ hàng hóa toàn cầu chậm bởi tác động của lạm phát cao, xung đột địa chính trị gia tăng tại nhiều thị trường lớn.

Hoa quả Việt Nam có mặt tại nhiều thị trường trên thế giới, đặc biệt là ở các thị trường lớn, khắt khe về chất lượng đã khẳng định vị thế của hoa quả Việt Nam, điều này mở ra nhiều cơ hội lớn cho ngành rau quả.

Theo số liệu từ Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), tiếp đà tăng mạnh trong năm 2023, xuất khẩu hàng rau quả tiếp tục tăng trưởng khả quan, trị giá xuất khẩu tháng 1/2024 đạt 510 triệu USD, tăng 24,9% so với tháng 12/2023 và tăng 112,1% so với tháng 01/2023. Đây là tín hiệu tốt cho ngành rau quả trong năm 2024.

Sang tháng 2/2024, do trùng với Tết Nguyên đán, nên hoạt động xuất khẩu tạm ngừng trong 1 tuần. Tuy nhiên, ước tính của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy kết quả xuất khẩu rau quả tháng 2/2024 vẫn đạt 460 triệu USD, tăng 56% so với tháng 2/2023.

Kết quả đạt được của ngành rau quả là nhờ sự đổi mới trong phương thức sản xuất của doanh nghiệp. Cùng với đó, Việt Nam tham gia hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới thông qua việc ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương.

Ông Nguyễn Huy Hoàng Phát, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Hoàng Phát Fruit (doanh nghiệp xuất khẩu thanh long, xoài, dừa tươi), cho biết từ đầu năm đến nay, lượng đơn hàng xuất khẩu trái cây của Hoàng Phát sang các thị trường Nhật, Hàn, Úc, New Zealand tăng 10- 15% so với cùng kỳ năm trước.

Nhận định về thị trường, ông Nguyễn Khắc Tiến, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Ameii Việt Nam, cho rằng xuất khẩu rau quả trong năm 2024 mặc dù có một số khó khăn, nhưng vẫn rất nhiều thuận lợi. Cụ thể, tại các thị trường Mỹ, Nhật Bản, EU… trái cây của Việt Nam có chất lượng tốt, mang hương vị riêng, là đặc sản mà nhiều quốc gia xuất khẩu khó cạnh tranh. Đặc biệt, thị trường Trung Quốc với trên 1,4 tỉ dân sẽ tiếp tục là thị trường tiềm năng cho mặt hàng rau quả của Việt Nam bởi lợi thế về địa lý, nhiều nét tương đồng trong văn hóa ẩm thực.

Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau Quả Việt Nam, dự báo năm 2024, xuất khẩu rau quả tiếp tục tăng trưởng 15-20%. Thậm chí, nếu tận dụng tốt cơ hội từ các Nghị định thư mang lại, xuất khẩu rau quả có thể đạt 6,5-7 ty USD.

Đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn – Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết, trong năm 2023, Việt Nam đã hoàn thiện nhiều “visa” cho nhiều loại trái cây được phép xuất khẩu sang Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản. Năm 2024, sẽ tiếp tục đàm phàn mở cửa thêm nhiều thị trường mới cho xuất khẩu rau quả.

“Trong thời gian tới, sẽ có thêm 4 sản phẩm được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, bao gồm: Dược liệu, dừa, hoa quả đông lạnh và dưa hấu, đóng góp giá trị kim ngạch lớn cho các mặt hàng xuất khẩu nông sản của Việt Nam”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chia sẻ.

Riêng với mặt hàng sầu riêng, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật cho hay hiện có 23 địa phương ở Việt Nam được phía Trung Quốc cấp mã số vùng trồng sầu riêng đủ điều kiện xuất khẩu chính ngạch, với 876 mã số vùng trồng và 168 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng đã được cấp. Dự báo trong năm 2024, nếu Trung Quốc đồng ý nhập khẩu chính ngạch sầu riêng đông lạnh thì giá trị xuất khẩu của sầu riêng sẽ còn tăng mạnh hơn nữa.

Mới đây, phía Trung Quốc đồng ý mở cửa thêm các loại trái cây chủ lực của Việt Nam; đẩy nhanh tiến độ hoàn tất các thủ tục và xem xét mở cửa thị trường cho trái bơ, chanh leo. Đồng thời, xem xét hồ sơ cho Việt Nam xuất khẩu gia cầm vào thị trường này.