Để xuất khẩu hạt ca cao sang các nước Bắc Âu, trước hết cần tuân thủ các yêu cầu nghiêm ngặt của EU. Để biết tổng quan đầy đủ về các tiêu chuẩn này, có thể tham khảo các yêu cầu cụ thể đối với ca cao trên trang web Access2Markets của Ủy ban châu Âu. Mã HS của hạt ca cao là 1801.

Trước hết, ca cao là một sản phẩm thực phẩm, do vậy, cần tuân thủ Luật Thực phẩm chung châu Âu (EC) 178/2022, và các qui định chung về vệ sinh thực phẩm (EU) 2017/625.

An toàn vệ sinh thực phẩm là vấn đề then chốt tại thị trường châu Âu. Nếu muốn xuất khẩu sang châu Âu, sản phẩm ca cao phải tuân thủ các quy định của pháp luật châu Âu về an toàn vệ sinh thực phẩm. Những luật này nhằm đảm bảo chất lượng của thực phẩm trong toàn bộ chuỗi cung ứng.

Một biện pháp quan trọng trong việc kiểm soát các mối nguy về an toàn thực phẩm liên quan đến việc xác định các điểm kiểm soát tới hạn (HACCP) bằng cách thực hiện các nguyên tắc quản lý thực phẩm. Đặt các sản phẩm thực phẩm dưới sự kiểm soát chính thức là một biện pháp quan trọng khác. Các sản phẩm không được coi là an toàn sẽ bị từ chối vào châu Âu. Lưu ý rằng HACCP thường không phải là một yêu cầu đối với hạt ca cao, mặc dù nó có thể áp dụng cho các sản phẩm ca cao khác, chẳng hạn như bơ ca cao hoặc bột ca cao.

Trong trường hợp liên tục không tuân thủ các qui định liên quan đến các sản phẩm cụ thể có nguồn gốc từ các quốc gia cụ thể, chẳng hạn như liên quan đến giấy chứng nhận sức khỏe hoặc báo cáo kiểm tra phân tích, các điều kiện nhập khẩu sẽ được yêu cầu chặt chẽ hơn. Các sản phẩm từ các quốc gia đã nhiều lần không tuân thủ được đưa vào danh sách trong Phụ lục của Quy định Thực hiện của Ủy ban châu Âu (EU) 2019/1793. Phụ lục này hiện không liệt kê bất kỳ quốc gia nào cho các sản phẩm ca cao.

Chất gây ô nhiễm thực phẩm

Ô nhiễm thực phẩm có thể xảy ra ở các giai đoạn khác nhau của quá trình sản xuất do ô nhiễm môi trường, thực hành canh tác hoặc phương pháp chế biến. Vì ô nhiễm thường bắt nguồn từ các chất tự nhiên nên không thể áp đặt lệnh cấm hoàn toàn đối với chúng. Luật pháp của EU đảm bảo rằng các chất gây ô nhiễm được giữ ở mức thấp nhất có thể để không gây rủi ro cho sức khỏe con người. Các mức được thiết lập trên cơ sở tư vấn khoa học do Cơ quan An toàn Thực phẩm châu Âu (EFSA) cung cấp.

Các chất gây ô nhiễm chính có khả năng được tìm thấy trong ca cao và các sản phẩm có nguồn gốc là:

• Thuốc trừ sâu: tham khảo cơ sở dữ liệu thuốc trừ sâu của EU để biết tổng quan về mức dư lượng tối đa (MRL) cho từng loại thuốc trừ sâu;

• Độc tố nấm mốc: ochratoxin A có liên quan đặc biệt đến ca cao;

• Hydrocarbon thơm đa vòng (PAHs);

• Ô nhiễm vi sinh vật chẳng hạn như từ salmonella (mặc dù ca cao được coi là rủi ro thấp);

• Kim loại nặng như cadmium, là một vấn đề đặc biệt đối với ca cao từ một số nước Mỹ Latinh do các yếu tố như hoạt động núi lửa và cháy rừng.

Kim loại nặng và đặc biệt là cadmium

Liên minh châu Âu đã tăng cường quy định về cadmium trong ca cao và các sản phẩm có nguồn gốc từ ca cao. Quy định mới có hiệu lực vào tháng 1 năm 2019. Cadmium được tìm thấy tự nhiên trong đất, nhưng thuốc trừ sâu và phân bón hóa học có chứa cadmium cũng là nguồn ô nhiễm. Sự hiện diện của cadmium là một vấn đề đặc biệt đối với ca cao từ một số nước Mỹ Latinh do các yếu tố như hoạt động núi lửa và cháy rừng. Mức tối đa cho phép của cadmium được liệt kê trong bảng dưới đây. Lưu ý rằng các mức này liên quan đến các sản phẩm socola thành phẩm, nhưng việc kiểm soát hạt ca cao cũng nên được thực hiện. Người mua hạt ca cao sẽ yêu cầu phân tích trong phòng thí nghiệm về mức độ cadmium và sẽ đặc biệt cảnh giác đối với ca cao từ các quốc gia bị nhiễm cadmium.

Khi dịch các mức cadmium để chúng có thể được áp dụng cho hạt ca cao, các nhà nhập khẩu châu Âu sử dụng các phương pháp khác nhau để tính toán các mức chấp nhận được. Các mức này có thể khác nhau tùy theo hệ thống quản lý rủi ro và yêu cầu của người mua cuối cùng. Nói chung, các nhà nhập khẩu sẽ coi <0,5 phần triệu (ppm) là mức chấp nhận được. Lên đến 0,8 ppm vẫn có thể được chấp nhận, nhưng việc chấp nhận trên 0,8 ppm sẽ phụ thuộc vào hàm lượng ca cao trong socola thành phẩm và khả năng pha trộn. Nếu mức tăng trên 1 ppm, các nhà sản xuất socola sẽ từ chối sản phẩm hoàn toàn hoặc phải trộn ca cao với loại ca cao khác có hàm lượng cadmium thấp hơn từ các nguồn gốc khác.

Dư lượng thuốc bảo vệ thực vật

Liên minh châu Âu đã đặt mức dư lượng tối đa (MRL) đối với lượng thuốc trừ sâu được phép sử dụng trong các sản phẩm thực phẩm, bao gồm cả ca cao. Việc sử dụng thuốc trừ sâu được cho phép, nhưng cần được kiểm soát chặt chẽ. Điều này đặc biệt phù hợp với nông dân trồng ca cao sử dụng thuốc trừ sâu để chống lại sự phá hoại của côn trùng, chẳng hạn như bọ xít và sâu đục quả ca cao. Lưu ý rằng hạt ca cao cũng có thể bị nhiễm thuốc trừ sâu trong quá trình bảo quản và vận chuyển.

Là một phần của Thỏa thuận xanh châu Âu, EU đặt mục tiêu giảm 50% việc sử dụng thuốc trừ sâu vào năm 2030. Do đó, EU đã đề xuất các mục tiêu ràng buộc về mặt pháp lý đối với giới hạn dư lượng tối đa và đã đặt ra các quy tắc mới nghiêm ngặt để thực thi các loại thuốc trừ sâu thân thiện với môi trường.

Độc tố nấm mốc

Mycotoxin như aflatoxin và ochratoxin A (OTA) có thể xuất hiện trong ca cao do nhiễm nấm trên cây trồng. Chúng là nguyên nhân chính gây thiệt hại kinh tế trong ngành ca cao. Chúng cũng có thể gây ra mùi vị khó chịu. Việc công nhận các mối nguy hiểm đối với sức khỏe của độc tố nấm mốc đã dẫn đến các giới hạn quy định được đặt ra trên toàn thế giới, đặc biệt là ở Liên minh châu Âu. Năm 2022, Liên minh châu Âu đặt ra các giới hạn mới đối với ochratoxin A trong Quy định (EU) 2022/1370. Không có giới hạn cụ thể cho hạt ca cao, mặc dù bột ca cao được đề cập với mức OTA tối đa là 3 μg/kg.

Hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs)

Hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs) cũng có thể gây ô nhiễm ca cao trong giai đoạn sau thu hoạch hoặc chế biến sơ cấp. Khói là một trong những nguồn PAH chính trong hạt ca cao trong quá trình sấy khô hoặc bảo quản. Một số PAH là chất gây ung thư. Giới hạn đối với benzo[a]pyrene, một trong những PAH phổ biến nhất, là 5,0 μg/kg chất béo. Giới hạn là 30 μg/kg đối với tổng số PAH.

Vi khuẩn

Mặc dù ca cao được coi là có nguy cơ nhiễm vi sinh vật như Salmonella tương đối thấp, nhưng điều này có thể xảy ra do kỹ thuật thu hoạch và sấy khô không đúng cách. Không có tiêu chí vi sinh nào đối với ca cao được quy định trong luật hiện hành của châu Âu. Tuy nhiên, các cơ quan an toàn thực phẩm có thể rút các sản phẩm thực phẩm nhập khẩu ra khỏi thị trường hoặc ngăn không cho chúng vào Liên minh khi phát hiện có vi sinh vật. Salmonella cũng có thể xảy ra sau đó trong quá trình sản xuất socola; mặc dù hiếm nhưng châu Âu đã chứng kiến hai đợt bùng phát vi khuẩn salmonella tại các nhà máy của Ferrero và Barry Callebaut vào năm 2022.

Tham khảo thêm quy định (EC) 2073/2005.

Vật lạ

Ô nhiễm bởi vật lạ như nhựa và côn trùng là một rủi ro khi các quy trình an toàn thực phẩm không được tuân thủ cẩn thận. Ví dụ, dư lượng dầu khoáng (MOSH và MOAH) đã được tìm thấy trong socola ở Đức. Những dư lượng này có thể được lấy từ các vật liệu như giấy tái chế và túi đay đã qua xử lý. Tuy nhiên, Liên minh châu Âu hiện không có luật cụ thể về vấn đề này, điều đó không có nghĩa là người mua không thể từ chối sản phẩm do có tạp chất lạ.

Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển