Cuối năm, lượng xe chở nông sản đổ lên biên giới ngày một tăng, cùng với sự kiểm soát chặt dịch Covid-19 đã gây ra tình trạng ùn ứ hàng nghìn xe hàng tại nhiều cửa khẩu.

Hiện là thời điểm thu hoạch rộ nhiều loại nông sản như thanh long, xoài, cây có múi, bưởi, mít... Đây là những nông sản có lượng xuất khẩu lớn sang thị trường Trung Quốc.

Trong bối cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, các biện pháp kiểm soát hàng hóa giữa hai bên ngày càng thắt chặt, để đảm bảo thông thương nông sản đòi hỏi cần có những giải pháp dài hơi hơn.

Xe hàng hóa chờ thông quan tại khu vực cửa khẩu Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng)

Từ 2/12, tại cửa khẩu Hữu Nghị và Tân Thanh (Lạng Sơn), một lượng lớn xe tải, container chở nông sản bị ùn ứ, tắc nghẽn. Nguyên nhân là do diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 khiến Trung Quốc siết chặt kiểm soát người và hàng qua biên giới. Bên cạnh đó, để đảm bảo an toàn dịch, từ ngày 26/9 tất cả các lái xe Việt Nam đều phải bàn giao xe cho lái xe nước bạn, trong khi lượng lái xe chuyên trách phía Trung Quốc bị thiếu hụt nên đây cũng là nguyên nhân khiến việc ùn tắc kéo dài.

Các xe container xếp hàng dài hàng km trước khi vào khu vực cửa khẩu, mỗi lái xe đều phải kiểm tra sức khỏe, test nhanh, có kết quả âm tính với Covid-19 mới được qua chốt kiểm dịch. Tình trạng này xảy ra trong bối cảnh các cửa khẩu kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh Covid-19 theo tiêu chí “cửa khẩu vùng xanh”.

Theo Trung tâm quản lý cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn, nguyên nhân ùn tắc do phía bạn đã tạm dừng nhập khẩu một số mặt hàng nông sản, nhưng hàng từ nhiều địa phương vẫn đổ về nên chưa thể xuất đi.

Ngày 5/12, khu vực cửa khẩu Trà Lĩnh, Trùng Khánh, Cao Bằng bắt đầu xuất hiện tình trạng ùn ứ các xe vận chuyển hàng hóa chờ thông quan. Theo lãnh đạo Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Cao Bằng, hiện khu vực cửa khẩu Trà Lĩnh thường xuyên có khoảng 200-300 xe tải, xe container chở thàng chờ thông quan. Các mặt hàng chủ yếu vẫn là nông sản như mít, thanh long, hạt điều và một số hàng đông lạnh.

Nguyên nhân lượng xe dồn về khu vực này nhiều là do chủ hàng lo ngại phải chờ đợi lâu khi xuất hàng qua các cửa khẩu Lạng Sơn, nên đưa phương tiện lên cửa khẩu Trà Lĩnh. Trong khi khả năng tiếp nhận, bốc dỡ hàng hóa phía Trung Quốc chỉ từ 20-30 xe/ngày.

Ông Lý Quốc Khánh - Phó Trưởng Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Cao Bằng cho biết, tình trạng ùn ứ phương tiện chở hàng hiện chỉ có tại cửa khẩu Trà Lĩnh, các cửa khẩu khác như Tà Lùng, Pò Peo hay Sóc Giang vẫn thông thoáng, nên chủ hàng cần chủ động nắm bắt thông tin để có phương án giao nhận hàng phù hợp.

Mặt khác, đơn vị cũng tổ chức các điểm chờ cho phương tiện, bảo đảm an ninh trật tự và phòng chống dịch bệnh cao nhất.

“Ban Quản lý đã chỉ đạo các kho bãi bố trí chỗ đỗ xe đảm bảo cho chủ hàng. Ngoài ra, một số đoạn đường mới mở chưa lưu thông sẽ cho các xe vào đỗ tạm nhằm tránh ùn tắc giao thông, để cửa khẩu hoạt động bình thường. Đồng thời, Ban cũng tăng cường thông tin, phối hợp để phía Trung Quốc tiếp nhận hàng được nhanh nhất”, ông Khánh thông tin.

Trước đó, Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn đã nhiều lần đưa ra khuyến cáo và đề nghị, doanh nghiệp cân nhắc xem xét, bố trí thời gian hợp lý đưa hàng hóa đến các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn để xuất khẩu.

Hiện nay, Trung Quốc không chỉ kiểm soát chặt chẽ dịch Covid-19 mà còn đặt ra yêu cầu ngày càng cao về tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, bao bì đóng gói...

Các địa phương, doanh nghiệp cần phải đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường, hạn chế thấp nhất lượng hàng hóa đưa lên cửa khẩu không xuất được, gây thiệt hại, phát sinh chi phí không đáng có.