Từ ngày 26-28/2, tại TP. Hồ Chí Minh, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) đã phối hợp với Hiệp hội Điều Việt Nam tổ chức Hội nghị điều Quốc tế Việt Nam lần thứ 12 năm 2023.

Đây là hoạt động nằm trong Chương trình cấp quốc gia về xúc tiến thương mại năm 2023 của Việt Nam - một sự kiện quan trọng của ngành điều Việt Nam và thế giới.

Dự hội nghị, có đông đảo chuyên gia, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh điều ở Việt Nam, hơn 350 đại biểu đến từ 40 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Tại hội nghị, các chuyên gia, doanh nghiệp ngành điều Việt Nam cùng cộng đồng các nhà chế biến, xuất khẩu, nhập khẩu, thương mại... điều nguyên liệu, điều nhân quốc tế cùng nhau trao đổi, thảo luận nhiều thông tin, phân tích, đánh giá, nhận định, đề xuất những giải pháp, sáng kiến giúp ngành điều Việt Nam và thế giới phát triển ổn định, bền vững trong thời gian tới.

Ông Phạm Văn Công - Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) cho biết, Hội nghị điều quốc tế luôn là sự kiện xúc tiến thương mại quan trọng của ngành điều Việt Nam, là “điểm hẹn vàng” của những doanh nhân ngành điều toàn cầu.

“Tại sự kiện, cộng đồng nhà xuất khẩu, thương mại, rang chiên, đóng gói sẽ đưa ra các phân tích, đánh giá và đề xuất những giải pháp, sáng kiến giúp ngành điều Việt Nam và thế giới phát triển bền vững”, ông Công chia sẻ.

Xuất khẩu điều giảm cả về lượng và giá trị

Chủ tịch Vinacas Phạm Văn Công cho biết, năm 2022, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đạt 519.782 tấn, trị giá 3,08 tỷ USD, giảm 10,3% về lượng, giảm 15,1% về giá trị so với năm 2021.

Chỉ ra nguyên nhân của sự sụt giảm cả về lượng và giá trị, lãnh đạo Vinacas cho rằng, đó là do tình trạng lạm phát cao trên toàn cầu, khiến cho giá cả sinh hoạt trở nên đắt đỏ hơn, kéo theo mức chi tiêu cho các nhu cầu tất yếu tăng cao hơn rõ rệt, dẫn đến việc tiêu thụ hạt điều và các thực phẩm không thiết yếu khác bị ảnh hưởng nặng nề. Việc các ngân hàng Trung ương tăng cao lãi suất cũng khiến cho các nhà nhập khẩu không còn khả năng mua hạt điều với khối lượng lớn để dự trữ như trước...

Năm 2022, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đạt 519.782 tấn, trị giá 3,08 tỷ USD, giảm 10,3% về lượng, giảm 15,1% về giá trị so với cùng kỳ (ảnh: Báo điện tử Dân Việt)

Bước vào năm 2023, thị trường nông sản toàn cầu được dự báo sẽ có nhu cầu lớn về lương thực, thực phẩm. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, ngành điều Việt Nam sẽ tiếp tục đối mặt với khó khăn, nhu cầu tiêu thụ chậm, giá khó tăng. Hoạt động sản xuất, chuỗi cung ứng hạt điều toàn cầu nói chung, Việt Nam nói riêng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn từ tình hình kinh tế, chính trị quốc tế; biến động tỷ giá USD/VND; tiêu dùng giảm, chi phí chế biến ngày càng tăng...

Cùng với đó là vấn đề lạm phát ở các thị trường tiêu thụ chính của nhân điều Việt Nam; đặc biệt là tình trạng tồn kho nhân điều tại những thị trường này. Phần lớn các nhà nhập khẩu nhân điều của châu Âu, Hoa Kỳ và các nước khác đều không có nhu cầu mua nhân điều cho đến hết Quý II/2023.

Trong bối cảnh đó, Vinacas đề xuất Bộ Công Thương có các chương trình khuyến công, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư, cải tiến công nghệ-thiết bị, chuyển đổi số, nâng cấp cơ sở chế biến phù hợp tiêu chuẩn quốc tế...

Đồng thời, hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tìm kiếm khách hàng, đầu tư chế biến sâu các sản phẩm liên quan hạt điều và đa dạng hóa các sản phẩm xuất khẩu. Vinacas đặt mục tiêu xuất khẩu điều cả năm 2023 đạt khoảng 3,1 tỷ USD, tăng 0,6% so với năm 2022.

Khai thác tối đa giá trị thương hiệu quốc gia

Tại hội nghị, đưa ra các giải pháp thúc đẩy xuất khẩu ngành điều, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết, chương trình xúc tiến thương mại quốc gia luôn dành sự ưu tiên cho các ngành xuất khẩu nông sản, trong đó có ngành điều.

Thông qua chương trình, các doanh nghiệp có cơ hội nắm bắt yêu cầu của thị trường, nâng các chất lượng sản phẩm, và quảng bá thương hiệu ra quốc tế.

Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại Vũ Bá Phú cho rằng, ngành điều Việt Nam cần khai thác tối đa giá trị thương hiệu quốc gia để đẩy mạnh xuất khẩu, hướng tới bền vững (ảnh: Báo điện tử Dân Việt)

Đối với ngành điều, Cục trưởng Vũ Bá Phú cho biết, nhiều doanh nghiệp đã xây dựng, phát triển thương hiệu riêng của mình ra toàn thế giới. Tuy nhiên, việc phát huy giá trị thương hiệu của toàn ngành điều Việt Nam vẫn chưa thực sự hiệu quả dù vấn đề đã đề cập nhiều năm qua.

“Ngành điều Việt Nam cần chiến lược bài bản để khai thác tối đa giá trị thương hiệu quốc gia”, Cục trưởng Vũ Bá Phú nhận định và cho rằng, hiệp hội, doanh nghiệp cần tập trung xây dựng thương hiệu, coi đây là giải pháp cần thiết và cấp bách, phải có thương hiệu thì sản phẩm điều Việt Nam mới có giá trị cao và tìm được chỗ đứng vững chắc trên bản đồ thế giới.

Chung quan điểm, ông Bob Bauer - Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Thực phẩm Mỹ (AFI) cho biết, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc luôn là vấn đề quan tâm hàng đầu ở Mỹ. AFI thường xuyên mua hàng của Việt Nam nên AFI có trách nhiệm thông báo cho đối tác Việt Nam chuẩn bị đầy đủ thông tin cần thiết.

"Việt Nam vẫn đang gửi hàng sang Mỹ. Các bạn không tự mãn trong việc đáp ứng các yêu cầu của nhà thu mua. Điều đó là cần thiết để hạt điều Việt Nam tiếp tục vươn mình ra phía trước", ông Bob chia sẻ.