Đoàn phóng viên đến khảo sát thực địa tại Nhà máy Thủy điện Thác Bà đã chứng kiến những khó khăn của nhà máy khi mực nước tại hồ Thác Bà trong những ngày qua chỉ khoảng 45.5m, thấp hơn 0,5m so với mực nước chết.

Hình ảnh hồ Thủy điện Thác Bà ngày 8/6/2023

Chia sẻ với phóng viên, ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó Tổng giám đốc Công ty CP Thủy điện Thác Bà cho hay, lượng nước về hồ từ tháng 5 đến giờ rất thấp. So với trung bình nhiều năm cùng thời điểm, lưu lượng nước về chỉ bằng khoảng 40%. Còn so với năm ngoái, lượng nước bằng khoảng 22%. Điều này khiến công ty gặp rất nhiều khó khăn, ngoài lượng điện sản xuất kinh doanh, còn phải đảm bảo tưới tiêu cho hạ du.

Theo đó, Công ty CP Thủy điện Thác Bà đã chủ động dừng 2 tổ máy không phát, tổ máy số 3 tiếp tục phát điện ở mức tối thiểu (15MW) nhằm đảm bảo cung cấp nước cho hạ du và cung cấp điện cho đời sống của nhân dân cũng như đưa dần mực nước hồ lên trên mực nước chết, đồng thời đảm bảo đúng quy trình điều tiết liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng.

Ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó Tổng giám Công ty CP Thủy điện Thác Bà cho biết, nhà máy đã phải dừng hoạt động hai tổ máy số 1 và số 2, chỉ duy trì tổ máy số 3. Tuy nhiên, tổ máy số 3 cũng chỉ hoạt động ở mức tối thiểu, tức là chỉ đạt 15 MW trên công suất thiết kế là 40 MW

Lãnh đạo Công ty CP Thủy điện Thác Bà cho hay, theo thống kê, tình hình thủy văn vào tháng 4-5 hàng năm sẽ có lũ tiểu mãn, nhưng năm nay không có, đặc biệt trong tháng 5/2023 này lưu lượng nước về hồ so với trung bình nhiều năm chỉ bằng 40%, riêng so với 2022 chỉ bằng 22%, điều này cho thấy tình hình rất khô hạn.

Nhà máy thuỷ điện Thác Bà có công suất 120 MW, đóng góp không nhỏ lượng điện lên lưới điện quốc gia nói chung và cho miền Bắc nói riêng. Dự báo trong năm nay, tình hình sản xuất thủy điện sẽ hết sức khó khăn. Mặc dù trong quá khứ, các năm 2010, 2016 đã có thời điểm mực nước hồ cũng xuống thấp nhưng vẫn đạt mức 46m. Còn năm nay mực nước đã về dưới mực nước chết 0,5m.

Lượng nước thấp, khô cạn khiến các tổ máy không thể vận hành

Theo đó, Công ty CP Thủy điện Thác Bà phải thực hiện điều chưa có tiền lệ là dừng 2/3 tổ máy phát điện (công suất mỗi tổ máy 40MW), tổ máy số 3 hoạt động ở mức tối thiểu đạt 15MW/h. Vì vậy, trong tháng 5, sản lượng điện chỉ bằng 1/10 cùng kỳ của năm 2022.

Trước tình hình lưu lượng nước không có dấu hiệu quả quan, Công ty CP Thủy điện Thác Bà đang tiếp tục theo dõi tổ máy số 3, vì khi chạy dưới mực nước chết thì độ an toàn kỹ thuật của tổ máy ảnh hưởng rất lớn, bởi có thể xảy ra các nguy cơ nứt cánh tua bin, … Vì vậy, công ty phải bố trí lực lượng kỹ sư ứng trực 24/24h, nếu mực nước hồ xuống dưới 45m thì tổ máy số 3 có khả năng phải dừng, không thể duy trì được vì nó sai lệch về giá trị cho phép rất lớn, ông Nguyễn Mạnh Cường nhấn mạnh.

Tại cuộc gặp gỡ chia sẻ với phóng viên về tình hình cung ứng điện chiều ngày 7/6/2023, lãnh đạo Cục Điều tiết điện lực, Bộ Công Thương cho biết, do tác động của hiện tượng Eli NiNo, nắng nóng gay gắt đã xảy ra tại nhiều địa phương trên cả nước, làm tăng nhu cầu điện sinh hoạt của nhân dân kết hợp với tình trạng nước về các hồ thủy điện rất thấp, gây ảnh hưởng rất lớn đến việc cung ứng điện mùa khô năm 2023.

Trong thời gian qua, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, mặc dù EVN, PVN, TKV và các Bộ, cơ quan có liên quan đã nỗ lực thực hiện một số giải pháp cấp bách nhưng đến nay đã xuất hiện những yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến việc bảo đảm cung ứng đủ điện trọng thời gian tới, đặc biệt là ở miền Bắc (với đặc trưng là nguồn thuỷ điện chiếm tỷ trọng lớn 43,6%).

Báo cáo ngày 8/6/2023 của Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp - Bộ Công Thương cho thấy, hiện lưu lượng nước về các hồ thuỷ điện trên cả nước tăng nhẹ so với ngày 7/6/2023, nhưng vẫn ở mức rất thấp.

Cụ thể có 9 hồ thuỷ điện ở mực nước chết gồm: Lai Châu, Sơn La, Thác Bà, Tuyên Quang, Bản Vẽ, Hủa Na, Trung Sơn, Thác Mơ, Trị An.

Và có 11 nhà máy thủy điện phải dừng phát điện vì lưu lượng và mực nước hồ không đảm bảo như: Sơn La, Lai Châu, Huội Quảng, Thác Bà, Tuyên Quang, Bản Vẽ, Hủa Na, Trung Sơn, Trị An, Đại Ninh, Pleikrong.

Ông Trần Việt Hòa - Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực, Bộ Công Thương cho biết, hệ thống điện miền Bắc sẽ thiếu hụt khoảng trên 4.300 MW và đối mặt với nguy cơ thiếu công suất tại hầu hết các giờ trong ngày. Dự kiến tháng 6 này và các tháng tiếp theo, phụ tải tiếp tục tăng cao từ 50 - 70 triệu kWh mỗi ngày so với hiện tại, công suất cực đại tăng xấp xỉ 5% so với cùng kỳ.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết sẽ cùng các Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản nỗ lực thực hiện các giải pháp cấp bách đảm bảo đủ điện trong thời gian tới để cùng chung tay giảm áp lực cung ứng điện trong mùa nắng nóng. Các giải pháp tiết kiệm điện cần được người dân, doanh nghiệp, các công sở cơ quan đẩy mạnh hơn sử dụng điện an toàn, tiết kiệm và hiệu quả.